Tuvalet Eğitimine Başlayan Ailelere Tavsiyeler

           Tuvalet kontrolü kazanma becerisi yemek yeme ve giyinme gibi öz bakım becerileriyle birlikte çocuğun kendi kendine yetebilmesi için çok önemlidir.

            Tuvalet eğitimine başlayacak olan aileler mutlaka bilen birisinden ya da uzmandan yardım almalıdırlar. Çünkü eğitim sırasında yapılan yanlış uygulamalar veya verilen yanlış tepkiler çocuğunuzun ruh sağlığını bozabilir ve davranış problemlerini artırır veya yeni davranış problemleri göstermesine sebep olabilir. Kaş yapayım derken göz çıkarılabilir.

            Tuvalet eğitimi çok uzun ve zorlu bir süreç olabilir. Aileler çok sabırlı ve anlayışlı olmalıdır.

            Tuvalet eğitimine başlanmadan önce çocuğunuz ön koşul niteliği taşıyan bazı özellikleri göstermelidir. Bunlar; çocuk iki saatten fazla kuru kalmalı, belirli bir dışkılama örüntüsüne sahip olmalı, basit emir ve yönergelere uymalı, basit giyinme ve soyunma becerilerine sahip olmalı vs.

            Çocuklarda mesane ve bağırsak kontrolü 18 aydan önce olmayacağında bu tarihten önce eğitime başlamanın bir yararı olmayacaktır.

            Normal gelişim gösteren çocuklar 18 aylık ve 4 yaş arası dönemde tuvalet kontrolünü kazanırlar. Engelli öğrenciler için bu süreç biraz daha uzayabilir. Çünkü engelli öğrenciler zihinsel gelişimlerinde olduğu gibi fiziksel gelişimlerinde de akranlarından geridedirler.Ayrıca çocuğunuzu kimseyle kıyaslamayın.Zihinsel ve fiziksel gelişimde bireysel farklılıklar vardır.herkes aynı döneme aynı zamanda girmeyebilir.

            Çocuğunuz belirli bir yaşa gelip de hala tuvalet kontrolünü sağlayamadıysanız doktorunuza başvurun. Çocuğunuz çeşitli psikolojik veya fiziksel nedenlerden dolayı tuvalet kontrolünü kazanamamış olabilir. Bu nedenlere örnek olarak yetersiz kas gelişimi, yeni bir kardeşin doğumu, sevdiği birinin ölümü, taşınma, evdeki stresli ortam gibi vs. verilebilir.

            Tuvalet eğitimine mümkünse havların ısındığı yaz mevsiminde başlayın. Soğuk kış günlerinde tuvalet eğitimi yapılmaz. Çocuğun tuvalette soyunuk 10-15 dakika kalabileceği üşüyüp hasta olabileceği unutulmamalıdır.

Çocuğunuzun düzenli bir tuvalet örüntüsüne sahip olması için yemek saatlerinizi yeniden düzenleyin ve buna mümkün olduğunca uyun.

Çocuğunuza kabızlık sorunu yaşamaması için bol bol su içirin ve lifli gıdalar tükettirin.

            Çocuğunuza tuvalet eğitimi vermeye başlamadan önce basit giyinme ve soyunma becerilerini geliştirmeye ve pratikleştirmeye yarayan çalışmalar yapmalısınız. Tuvaleti geldiğinde nasıl soyunup giyineceği uygulamalı olarak çalışılmalıdır. Yoksa çocuk yeterince pratik olmadığı için tuvaletin önünde bile altına kaçırabilir.

Çocuğunuza aşırı korumacı bir yaklaşım gösterip her şeyi siz onun yerine yapmayın. Çocuğunuza kendisini gerçekleştirmesi için fırsat verin.

Tuvalet eğitimi sırasında çocuğunuzla asla inatlaşmayın.Sıkıldığında, yapmak istemediğinde aralar verip sonra devam edin.

Çocuğunuza bilmiyorsa evinizdeki tuvaletin yerin işlevini ve lazımlığın işlevini güzelce anlatın.

Tuvalet eğitimine önce gündüz tuvalet kontrolüyle başlanmalıdır. Belli bir aşamaya geldikten sonra gece tuvalet kontrolüne başlanmalıdır.

            Tuvalet eğitimine başladığınızda çocuğunuzla mutlaka konuşulmalı tuvaleti geldiğinde haber vermesi söylenmelidir. Çocuğunuz her haber verişinde uygun onu şekilde pekiştirin. Örneğin“aferin benim tatlı kızıma” gibi.

            Çocuğunuzun ailedeki üyelerden birini tuvaletini yaparken görmesini sağlayın. En uygunu varsa aynı cinsiyetteki kardeş yoksa kız çocukları için anne erkek çocukları için babadır. Çocuğunuzu da tuvaleti kullanması yönünde teşvik edin.

            Çocuğunuza akşamları belirli bir vakitten sonra sıvı kısıtlamasına gidin. Bu kararı mümkünse çocuğunuzla birlikte alın. Böylece çocuğunuz sıvı kısıtlamasını ceza olarak görmeyecek ve kendi kararı olduğu için sahiplenmesini sağlayacaktır.

            Tuvalet eğitimine başladığında çocuğunuzu sürekli gözlem atında tutun.Çeşitli jest ve mimiklerle,ıkınmayla veya çömelmeyle tuvaletinin geldiğini gösteriyorsa  çocuğunuzu hemen tuvalete veya lazımlığa götürün.Tuvaletini yaparsa “aferin benim kızıma”,”ne güzelde kakasını yaparmış benim kızım” diyerek onu sevin ve sizinde sevindiğinizi mutlu olduğunuzu ona gösterin.

            Tuvalet eğitimi sırasında çocuğunuzu aşağılamayın,  yargılamayın, suçlamayın, ceza vermeyin. Hele hele asla dövmeyin, poposunu yakmayın ağzına biber sürmeyin.Bu gibi durumlar  tuvalet kontrolünü hızlandırmaz aksine uzatır.Çocuğunuzda kakasını tutup kabızlık veya çeşitli sağlık sorunları görülebilir.Ayrıca çocuğunuzun içine kapanık,utangaç, kendine güven duymayan, pısırık, ve aşırı inatçılık gibi özellikler göstermesine sebep olabilirsiniz.

            Tuvalet eğitimi sırasında temizliğin önemi ve gerekliliği anlatılmalı.Daha önceden çalışıldıysa el yıkama becerisinin sürekliliği ve genellemesi sağlanmalıdır.Tuvaletini her yapışından sonra ellerini ve poposu temizlenmeli veya kendisinin temizlemesi sağlanmalıdır.

YAĞLI,bahtiyar,2008