Engelliler, Engellilerin Eğitim ve Rehabilitasyon Sorunları ve Yeni Düzenlemeler

                   ENGELLİLER, ENGELLİLERİN EĞİTİM VE REHABİLİTASYON SORUNLARI  VE YENİ DÜZENLEMELER             

         Bu hayati ve ülkemizin geleceği için bir o kadar da önemli olan sorunla ilgili, kişisel görüşlerimi belirtmeden; engelliler konusunda merak edilenlere, açıklık kazandırmak için  “Engellilerin Sınıflandırılması” nın  tekrarı ile konuya başlamak istiyorum. 

    Saygılarımla…         

Halil Türkmen

                      ENGELLİLERİN SINIFLANDIRILMASI  

     Sınıflandırma kısa bilgi amaçlı olduğu için kısa ve öz olarak yapılmıştır.  

     Zihinsel Engelliler

        1- Mental Retardasyon (Zekâ Geriliği):   Zekâ Geriliği: Doğumdan önce, doğum esnasında ve sonraki gelişim sürecinde, çeşitli nedenlerle zihnin, gelişim ve fonksiyonlarında oluşan yavaşlama, duraklama ve gerileme gösteren ve bunun sonucu olarak etkili, uyumlu davranışlarda gerilik ve yetersizlik gösteren sürekli bir durumdur diyebiliriz.

         Zekâ Geriliğinin Sınıflandırılması

          1-Eğitilebilir Zihinsel Engelli: Zekâ bölümü  “IQ “ çeşitli ölçeklerde sürekli olarak 45–75 arasında olanlardır. “RAM ‘lar üst sınırın 20-25 puan altına kadar olan çocuklarımıza bile zor eğitim önermektedir.”

           2-Öğretilebilir Zihinsel Engelli: Zekâ bölümü çeşitli ölçeklerde sürekli olarak 25–44 arasında olup ta sağlık kurumları ile işbirliği içinde gerçekleştirilecek özel eğitim ve reha bilitasyona muhtaç olanlardır. “RAM’lar bazen bu sınıflamaya giren Öz Bakım Becerileri kazanmamış “ öğrencilere bile Özel Eğitim Okulları ve Rehabilitasyon Merkezleri’ nde eğitim önermemektedir. “0.03 ile 0.04 oranındadır “            3 -Klinik Bakıma Muhtaç Zihinsel Engelli: Zeka bölümü çeşitli ölçeklerde sürekli olarak 0-25 arasında olup ta yaşama uyum sağlayamayan ve sağlık kurumlarında devamlı klinik bakıma ihtiyacı olanlardır. “RAM’ lar genelde bu öğrenciler için eğitim önermektedir.” Toplumumuzda bu gruptakilerin maksimum  %-1 ile 2 yi geçmemektedir.

          4-Down Sendromu :Vücudun her hücresinde bulunan yapı taşlarına Kromozom denir.Normal insanda kromozom sayısı 23 çift iken hücre oluşumu sırasında çeşitli nedenlerle 21 nolu kromozomun XXY olarak parçalanmasına bağlı olarak kromozom sayısının 47 olması sonucu meydana gelen özüre denir.

          5-Otizm :Psikolojik veya organik nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan bir özürdür.Aşırı hareketli ve aşırı durgun olmak üzere iki tipi vardır. İnsanlarla ilişki kurmada zorluk çekme gözgöze kontak kurmada zorluk,konuşmanın olmaması veya bir iletişim aracı olarak kullanılması,ritmik sallanma,arka arkaya tekrarlanabilen davranışlar belirli bir alana yönelik üstün yetenek(matematik,müzik,akılda tutma)gösterme otizmde görülen tipik özelliklerdir.Otistik çocuklarda da zihinsel özürlü çocuklarda görülen özelliklere rastlanılmaktadır.Bu nedenle çocuklarda otistik tanısı ve teşhisi konulması zordur.

             6-Cerebral Palsy :Doğum sırasında,doğumdan önce ya da sonra beyinde meydana gelen bir harabiyet sonucu kaslarda felç,zayıflık,istek dışı kasılma normalden farklı hareketlerin görüldüğü özür durumudur. Harabiyetin büyüklüğü,özür durumuna,beyinde meydana gelen bölgeye ve miktarına bağlıdır.Cerebral Palsyde görme,duyma,algılama,anlama ve hissetme fonksiyonlarında değişik derecelerde etkilenmeler görülmektedir.

    Cerebral palsyli çocuklarda kaslar diğer özür gruplarına göre çok daha zayıftır.CP'li “Spastik” çocukların eğitiminde,eğitimci ile beraber mutlak surette fizyoterapist çalışmalıdır.              7-Fenilketanüri(FKÜ) :Doğuştan fenilalanin hidroksilaz enzimi eksikliği nedeni ile kanda fenilalanin düzeyinin yükselmesi,tyrosinenin azalması sonucu meydana gelen metabolik bir hastalıktır.Bebeklik döneminde teşhis ve tedavisi yapılarak çocuklarda ki olası zihinsel özür büyük ölçüde önlenir.

              8.İşitme Engelliler: İşitme duyarlılıkları gelişim,uyum,özellikle iletişim görevlerini yerine getiremediğinden dolayı Özel eğitim gerektirenlerdir.

              9.Konuşma Engelliler: Dil ve konuşma sorunları bireyler arası sözel iletişimde her hangi bir nedenle ve her hangi bir boyutta ortaya çıkan aksaklıklar ve düzensizlik gösterenlerdir.

              10.Görme Engelliler:a) Kör :Bütün düzeltmelere rağmen iki gözle görme keskinliği 1/10'dan ve görüş açısı 20 dereceden aşağı olan eğitim,öğretim çalışmalarında görme gücünden yararlanmasına imkan olmayan kişidir.

b)Az Gören:Bütün düzeltmelere rağmen iki gözle görme keskinliği 1/10 ile 3/10 arasında olan ve özel bir takım araç ve yöntemler kullanmadan eğitim,öğretim çalışmalarında görme gücünden yararlanması mümkün olmayan kişidir.

              11.:Ortopedik Engelliler: Bütün düzeltmelere rağmen iskelet,sinir sistemi kas ve eklemlerdeki özürlerinden dolayı normal eğitim öğretim çalışmalarından yeteri kadar yararlanamayanlara denir.

               12.:Birden Fazla Özrü Olanlar: Bir bireyin birden fazla özür grubuna sahip olmasıdır. (ÖR:zekâ geriliği+görme özrü+spastik, MMR vb)

               13.:Süreğen Hastalığı olanlar

               14:Üstün Zekâlılar “Günümüzde bu çocuklarımız Bilim Merkezleri açolmaktadır”                Bu gün ilimizde ve diğer illerde  Bazı RAM ‘larda yukarıda kısaca açıklanan, engelli türlerinde ,tanılamadan kaynaklı aşağıda belirtilen güçlükler yaşanmaktadır.

Down, CP, MMR, Otistik, Süregen Hastalılar, İşitme, Görme Konuşma “Bazen” Ortopedik Engelliler vb. özür grupları gelnelde; hastaneye yönlendirilmekte; Hasta hane  Raporu’ nda Özel Eğitim önerilmesine karşın “ Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu” rapor önermeyebilmektedir,

Bunlarda yetmezmiş gibi bazı RAM’ lar“Denver Uygulayacak uzman görevlendiril memesi nedeni ile 0-36 aylık çocuklar “  hastaneden Sağlık Kurulu Raporu için yönlendirilmekte;

 Öğretilebilirlerin her toplumda sayıları az olmasına karşın, karşın “ Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu” rapor önermeyebilmektedir, “Zaten bu tür çocukları, Rehabilitasyon Merkezlerinin sayılarının artışı oranında tespit edip, bulmak güç olmaktadır.”

Eğitilebilir Engelliler, “Okul Öncesi ve DEP” Geneli bir yıllık eğitim sonrası 2. yıl için eğitim önerilmemesine karşın; “4, 6, 8 aylık Eğitim Önerilmesi planlanmaktadır.” 

Özel Özel Eğitim Okulları ve Rehabilitasyon, Kurs Merkezleri’mizin; burada belirtmek istemediğim bir o kadar daha sorunları bulunmaktadır.5. RAM ‘ lara yeterince  test yapacak personel görevlendilemediği için, her ay sınırlı sayıda öğrenci incelemeye alındığı için zaman zaman “Rapor Yenilemeleri”Bile karşılayamamaktadır,    Anayasa, Engelli Hakları, İnsan Hakları, Zorunlu ve Kesintisiz Eğitim vb. düzenlemeler gereği  Engelli Çocuklarımızın Eğitimi ,Eğitimin temel ilkelerinden ve olmazsa olmazlarından olan “Topluma Yararlı Bireyler Yetiştirmek” ilkesi gereği önem verilmesi ve desteklenmesi gerekirken; “Bu kurumların açılmasını teşvik edici, bu kurumlara Yerel Yönetimlerce kolaylık getirilmesi ve maddi açıdan desteklenmeleri “ gerekirken, yeni düzenlemelerle “ Özür Grubuna göre yıllarca yada ömür boyu eğitime ve rehabilitasyona ihtiyacı olan çocuklarımızın, yasal düzenlemelerle verilmiş haklarının iptal edilmesi için yalpan bu uğraşıları, anlamak mümkün değildir.        Bu tür düzenlemeler engelli çocuklarımızın geçmişte olduğu gibi günah çocuğu gibi evlere kapatılmasının önünü tekrar açacaktır. Topluma tinerci, kap kaççı, özellikle dilenci vb. mesleklerin artışını ve süreç içinde  hızlandıracaktır.       Endişesini taşımaktayım

www.hturkmen.com