Özel Öğrenme Güçlüğü

Nedir?

Özel Öğrenme Güçlüğü, bir çocuğun zekası normal ya da normalin üstünde olmasına rağmen zihinsel becerilerinde yaşıtlarına ve zekasına oranla düşük başarı göstermesidir

Belirtileri Nelerdir?

Öğrenme güçlüğünün çeşitli tipleri vardır. Bunlardan bazıları:

Disleksi: Dil ve okuma güçlüğü. Disleksisi olan çocuk ve ergenler kelimeleri, cümleleri veya paragrafları anlamakta güçlük çekerler.

Diskalkuli. Matematik öğrenme güçlüğü. Diskalküli olan çocuk ve ergenler aritmetik problemlerini çözmekte ve matematik kavramlarını kavramakta güçlük çekerler.

Disgrafi.Yazma öğrenme güçlüğü. Disgrafi olan çocuk ve ergenler harf yazmakta ve yazıları belli alanlara yazmakta zorluk çekerler.

İşitsel ve görsel işleme güçlükleri. Bilgiyi işleme güçlüğüdür. Görsel ya da işitsel işleme güçlüğü olan çocuk ve ergenler normal bir şekilde işittikleri ve gördükleri halde dili anlamakta güçlük çekerler.

Özel öğrenme güçlüklerinin yaşlara göre belirtilerinden bazıları şunlardır:

Okul öncesi
Çocukların çoğuna kıyasla daha geç konuşmaya başlar.

Telaffuzla ilgili sorunlar yaşar.

Sözcük hazinesi çok yavaş artar, sıklıkla doğru kelimeyi bulmakta zorlanır.

Kafiyeli kelimelerde zorluk yaşar.

Rakamları, alfabeyi, haftanın günlerini, renk ve şekilleri öğrenmekte sorun yaşar.

Aşırı acelecidir ve kolaylıkla dikkati dağılır.

Talimatlara veya rutinlere uymakta zorluk çeker.

Akranları ile etkileşimde sorunlar yaşar.

Hazırlık- 4. sınıflar
Harfler ve sesler arasındaki bağlantıları öğrenmekte yavaştır.

Temel kelimeleri karıştırır (koşmak, yemek, istemek).

Sürekli aynı okuma hatalarını ve harfleri soldan sağa (b/d) yukarıdan aşağı (u/n) ters görme ve hecelerin yerini değiştirme (elif/file) gibi imla hatalarını yapar.

Rakam sıralarını değiştirir ve aritmetik işaretlerini (+, -, x, /, =) karıştırır.

Olguları hatırlamakta yavaştır.

Yeni becerileri öğrenmekte yavaştır; büyük ölçüde ezbere dayanır.

Dürtüseldir; planlamada güçlük çeker.

Kalem tutuşu dengesizdir.

Zaman kavramlarını öğrenmekte zorluk yaşar.

Koordinasyonu zayıftır; fiziksel ortamın farkında değildir; sık sık kazalara maruz kalır.

5–8. sınıflar
Harf sıralarını karıştırır.

Önekleri, sonekleri, kelime köklerini ve diğer imla kurallarını öğrenmekte yavaştır.

Yüksek sesle okumaktan kaçınır.

Kelime problemlerinde zorluk yaşar.

El yazısında zorlanır; kalem tutuşu acemicedir.

Kompozisyon yazmaktan kaçınır.

Olguları hatırlamakta yavaştır.

Arkadaş edinmekte zorluk yaşar.

Beden dilini ve yüz ifadelerini anlamakta zorlanır.

Lise öğrencileri ve yetişkinler
Hatalı telaffuz devam eder; kısa bir yazı içerisinde bir kelimeyi birçok yerde farklı şekillerde yazar.

Okuma ve yazma görevlerinden kaçınır.

Özet çıkarmakta zorlanır.

Sınavlarda açık uçlu sorularda zorlanır.

Hafıza becerileri zayıftır.

Yeni ortamlara uyum sağlamakta zorlanır.

Çalışması yavaştır.

Soyut kavramları idrak etmekte zorlanır.

Ayrıntılara ya çok az dikkat eder ya da çok fazla ayrıntılara odaklanır.

Bilgileri yanlış yorumlar.

Nasıl Tanı Konur?

18 yaşından önce olması ve ortalamanın altında zeka işlevselliğinin görülmesi, yani uygulanan zeka testinde 70 veya altında IQnun olması gerekir. Bunun yanında, iletişim, kendine bakım, ev yaşamı, toplumsal/kişiler arası beceriler, toplumun sağladığı olanakları kullanma, kendi kendini yönetip yönlendirme, okulla ilgili işlevsel beceriler, is, boş zamanlar, sağlık ve güvenlik alanlarından en az ikisinde o sıradaki uyum işlevinde eşzamanlı yetersizliklerin veya bozuklukların olması gerekir.
sıklık
Araştırmalara göre, zeka geriliğinin yaygınlığı %1 olarak bildirilmektedir. Erkeklerde kızlardan daha sık gözlenir. Hafif derecede zeka geriliklerinin toplumda görülme oranı %2-3 iken orta ve ağır derecedekilerin oranı % 0,3 tür.
Nedenleri
Zeka geriliği nedenleri arasında en sık olarak kromozomal anormallikler görülmektedir (%40). Zeka geriliği olan kişilerin yaklaşık %35’inde genetik bir neden görülmektedir. Enfeksiyon, merkezi sinir sistemini etkileyen hastalıklar, travma ve toksinler gibi dış etkenler, doğum sırasındaki bazı travmalar ve doğumun uzun sürmesi, premature doğma gibi etmenler neden olarak gösterilmektedir. Bir kısmının ise nedeni bilinmemektedir. Çocukta belirli bir zihinsel kapasite olmasına rağmen çocuğun gelişim döneminde yetersiz uyarana maruz kalması ve gerekli eğitim ve öğretimin tam olarak verilememesi, değişik stres etkenlerinin aileyi etkilemesi, çocuğa ilginin az olması, nedeni ile de yapay bir mental motor gelişim geriliği veya var olan kapasitenin gelişmemesi görülebilmektedir.

Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Özel Öğrenme Güçlüğünün tedavisi EĞİTİM’dir. Bu eğitim okulda verilen eğitimden farklıdır. Çocuk normal bir okulda eğitimine devam ederken yanısıra bireysel ya da grup halinde özel bir eğitime alınır.

Özel öğrenme güçlüğünü ortadan kaldıracak bir ilaç tedavisi bulunmamaktadır. Ancak bu sorunun yanısıra dikkat eksikliği aşırı hareketlilik, depresyon, kaygı bozukluğu gibi başka psikiyatrik bozukluklar eşlik ediyorsa bunların ilaçla tedavisi düşünülmelidir.

Görünme Sıklığı Nedir?