Gazeteci

Tanım

Kamuoyunu bilgilendirmek ve aydınlatmak üzere, toplumda meydana gelen olaylarla ilgili bilgi toplayan, bunları değerlendirerek yorumlayan ve anlaşılır bir şekilde bu bilgileri  iletişim araçları ile yayınlanmaya hazır hale getiren kişidir.

Görevler

- Toplumdaki ekonomik, sosyal, kültürel, siyasal vb. nitelikteki olayları izler,
- Olaylar arasından, araştırmaya değer olanları belirler,
- Araştıracağı olay hakkında kimlerden bilgi alabileceğini belirler,
- Çeşitli kaynaklardan sözlü veya yazılı olarak verilen bilgileri toplar,
- Topladığı bilgileri değerlendirir, doğruluğunu kontrol eder,
- Bilgileri anlaşılır bir dille yazar, önemli noktaları vurgular,
- Fotoğraf ve görüntü alır, bunları düzenler,
- Bilgileri haber merkezine gönderir.

Mesleğin Gerektirdiği Özellikler

Gazeteci, olmak isteyenlerin;
- Düşüncelerini söz ve yazı ile değerlendirip yorumlayabilen ve bunları başkalarına düzgün bir şekilde aktarabilen,
- Çevresinde olup bitenlere ilgili, dikkatli,
- Başkaları ile iyi iletişim kurabilen, girişken,
- Okumaya ve çevresini incelemeye meraklı, olayları doğru değerlendirebilen,
- Değişik ortamlarda, gerektiğinde stres altında çalışabilen,
- İnsanları seven,
kimseler olmaları gerekir.
Yaratıcılık meslekte başarıyı artırıcı bir faktördür.

Çalışma Ortamı ve Koşulları

Gazeteci,  haberin yazılması aşamasında büroda görev yapar, olayların araştırılması aşamasında açık havada, kapalı yerlerde, sıcakta, soğukta, dağda, uçakta vb. ortamlarda çalışabilir. Çok nadir de olsa çalıştıkları alanlar itibariyle (savaş habercileri ve köşe yazarları) saldırıya uğrama tehlikesi vardır.( Çalışma saatleri genellikle düzensizdir. Sık sık seyahat edebilir. Araştırma yaparken değişik insan ve olaylarla  karşılaşabilir. Gazeteci bazen bir röportaj için günlerce bir kişinin peşinden koşmak, evinden uzakta, güç koşullarda yaşamak, gerektiğinde bir haber için kendini tehlikeye atmak durumunda kalabilirler.

Çalışma Alanları ve İş Bulma Olanakları

- Gazetecilik ekonomik koşullardan çok çabuk etkilenen bir sektör olduğundan mezunların iş bulma şansı ülkenin ekonomisi ve gelişmişliği ile çok sıkı ilişkilidir. Bununla birlikte, alanında çok iyi yetişmiş bir gazetecinin hiç bir koşulda işsiz kalmayacağı söylenebilir. Gazeteci toplumların aydınlatılmasında önemli bir görev üstlenmiştir.

- Dünyamızın küreselleştiği, iletişim çağına girdiğimiz bugünlere ulaşmada en büyük katkı basın-yayın organlarından gelmiştir. Gazeteler sayesinde dünyanın herhangi bir yerindeki olaylardan anında haberdar olabilmekteyiz. Bu yönüyle teknolojiyi en iyi kullanan meslek olma özelliğini de sürdürmektedir. Gelecekte bu durumun daha da gelişeceği söylenebilir.
- Gazeteciler,  habercilikle ilgili olan bütün basın kuruluşlarında (gazete,dergi) çalışabilirler. Haberciliğe daha ciddi yaklaşan gazetelerde çalışanlar dünyada olup bitenlere (ekonomi, borsa, politika, sağlık, eğitim, hukuk) ilişkin olabildiğince fazla ve doğru bilgi verirler. Magazin gazetelerinde çalışan gazeteciler ise sanat, moda ve sosyete dünyasında meydana gelen olayları araştırır ve yazarlar. 
- Gazeteci çıktığı saate göre sabah gazetesi, akşam gazetesi; ya da yayınlandığı sıklığa göre günlük gazete, haftalık gazete  ayrıca yerel, ulusal ya da uluslararası  gibi çeşitli gazetelerde çalışabilirler. Genel olaylarla ilgili bilgi veren gazetelerin yanı sıra yalnızca belirli kesimleri ilgilendiren özel bazı konulardaki haber ve makalelerin bulunduğu gazeteler de vardır. Çok nadirde olsa yabancı dilde yayın yapan gazetelerde çalışabilir.
- “Gazetecilik” bölümü mezunlarından Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programını veya Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) işbirliği ile açılan / açılacak Pedagojik Formasyon Programını başarı ile tamamlayanlar, ilgili meslek liselerinde Gazetecilik ve Halkla İlişkiler Öğretmeni olarak  da çalışabilirler.
- Gazeteciler kendi içinde spor, parlamento, savaş, iç politika, dış politika, polis-adliye, magazin gibi farklı uzmanlık alanlarında  çalışabilirler.

Meslek Eğitiminin Verildiği Yerler

Mesleğin  eğitimi üniversitelere bağlı İletişim Fakültelerinin “Gazetecilik” bölümlerinde verilmektedir.

Meslek Eğitimine Giriş Koşulları

Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Gazetecilik” lisans programı için Yeterli “Sözel-2 (SÖZ-2)” puan almak ve Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda    “Gazetecilik” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Liselerin Sosyal Bilimler, Edebiyat, Sosyal Bilimler ve Edebiyat, Dil ve Edebiyat, Genel Kültür, Sınıf Öğretmenliği alanları ile, Öğretmen Okulu ve Köy Enstitüsü mezunları, bu alanda yüksek öğrenim görmek isterlerse, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara
göre daha yüksek bir ağırlıklı orta öğretim başarı puanı elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
 “Fotoğrafçılık”, “Fotoğrafçılık ve Kameramanlık”, “Radyo ve TV Yayımcılığı”, “Radyo ve Televizyon Programcılığı”, “Masaüstü Yayıncılık”, “Matbaacılık”, “Matbaacılık ve Baskı Teknikleri”, “ Televizyon Yapım ve Yönetimi” Televizyon ve Radyo Programcılığı”,”Bilgisayar Destekli Yayıncılık”, Tasarım ve Basım- Yayımcılık, İnternet Gazeteciliği ve Yayıncılığı ön lisans programlarından birini başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavında başarılı oldukları takdirde kontenjan dahilinde “Gazetecilik”  lisans programına dikey geçiş yapabilirler.

Eğitimin Süresi ve İçeriği

Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır.
Eğitim süresince; Türk Dili, Beden Eğitimi, Yabancı Dil, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi gibi genel bilgi derslerinin yanında Medya ve Siyaset Hukukunun Temel Kavramları, İletişim Tarihi, Toplum Bilim, Hukuk, Siyaset Bilimi, Sosyal    Psikoloji, Haber Toplama ve Yazma, Sayfa Tasarımı, İstatistik, İşletme, Fotoğrafçılık, Türk Dili, Dünya Edebiyatı, Anayasa, İktisat, Yönetim ve Organizasyon, Basın Tarihi, Türkiye'nin Yönetim Yapısı, Muhasebe, Araştırma Yöntemleri, Yazışma Teknikleri, Psikoloji, Bilgisayar Programlama, Gazete Yayınlama Tekniği, Pazarlama, Halkla İlişkiler, Tiyatro, Sanat Tarihi, Sinema, Reklamcılık, Uluslararası İlişkiler, Turizm ve Gazete Haberciliği gibi mesleki dersler de gösterilmektedir.
Ayrıca, İletişim Fakültelerinin gazetecilik bölümlerinde yazılı basında haberin kaynağından baskı evresine kadar olan işlemleri ile baskı evresinde süreli yayınların baskısına ilişkin temel bilgi ve uygulamaları konularında eğitim-öğretim verilmektedir. Öğrencilere araştırmalar yaptırılmaktadır. Meslek yaşantıları boyunca sık sık karşılaşacakları siyasi, toplumsal, ekonomik olaylar, temel hukuk kavramları, dış politika, halkla ilişkiler, reklamcılık, iletişim, fotoğrafçılık, sinema vb. konularda da bilgiler verilmektedir.

Meslekte İlerleme

- Gazetecilik mesleğinde ilerleme bireyin kendisini yetiştirmesine bağlıdır. Kişi herhangi bir alanda muhabir olarak çalışabileceği gibi kendini yetiştirerek köşe yazarlığına, genel yayın müdürlüğüne kadar yükselebilir.
- Başarılı çalışmalar yapan muhabirler daha yüksek tirajlı gazetelere geçebilirler. Ücretlerinde önemli ölçüde artış olabilir.
- Üniversitelerde akademik kariyer yapabilir.

Burs, Kredi ve Ücret Durumu

Öğrenciler eğitim süresince Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü ile çeşitli kurum ve kuruluşlardan karşılıklı veya karşılıksız kredi, burs alabilirler. Yaz aylarında yapılan dörder haftalık staj döneminde de işveren belli bir ücret verebilir.
Eğitim sonrası kazanç ise çalışılan gazetenin tirajına, işverenin tutumuna, işyerinde toplu iş sözleşmesinin yapılıp yapılmamasına göre değişiklikler göstermektedir. Daha sonra ücretler bulunduğu konum ve çalışma yılına, Toplu İş Sözleşmesine göre belirlenmektedir.

Diğer