Soru-Cevap

 Değerli Meslekdaşlarım,

Yasa ve Yönetmeliklerde yok sayılan "Sosyal Rehabilitasyon ve SHu" konusu hakkkında görüş ve önerilerinizi bekliyoruz.Sevgi ve saygılarımla...

Murat ALTUĞGİL

SOSYAL HİZMET UZMANLARI DERNEĞİ

GENEL BAŞKANI

Sizin de söylediğiniz gibi hükümetin bu aralar yapmış olduğu çalışmalrdan biride sosyal hizmet yükünü nasıl hafifleteceğidir. Bunun formülünüde çocuk yuvaları ve benzeri kuruluşları vakıflara devretmek ve devlet eliyle finanse etmektir. Burada burnumuza kötü kokular geliyor işte. Ayrıca bir meslek elemanı olarak bizim sorunlarımıza duyarlılık gösterip bu kadar ilgilendiğiniz için kusura bakma gibi bir durum söz konus olamayacağı gibi en azından ben kendi adıma teşiekkür ediyorum Sarp hocam.

Sosyal bilimlerin ülkemizde yeterli ilgiyi görmemesi elbette tüm sosyal bilimcilere yansıyor.Üçüncü dünya ülkelerinin çoğunda sosyal bilimler yeterli ilgiyi göremiyor.Demokrasinin de gelişmediği bu ülkelerde çok kere  diktatörlüklerin din devletlerinin ve sosyal devlet anlayışlarının yoğunluğunu göze alırsak  sosyal bilimlerin zayıfılığını anlamak zda çok zor değil.

Ne ki halkın talepleri de sosyal bilmlere yönlendirilmeyince halk bu konuda eğitimli olmayınca sosyal bilmlerin gelişmesi de çok zor.Gerçi eğer bir devlet soyal bilmlere ve halka önemveriyorsa  sosyal hizmetleri geliştirir sosyal hizmet anlaşı gelişmemişse yapılabilecek şey başkadır.

Cumhuriyetimizin kuruluşundan kalma bir devlet anlayışı ve gelenekle ilerleyen sosyal hizmet çalışanlarımız bence şimdi dünyada değişen yeni bir devlet anlayışı yanısıra coğrafyamızda ilerleyen bazı akımlarla da  karşı karşıya .

Bir yandan da sosyal hizmetlerin global kapitalist dünya içindeki işlevleri bile bizim için önemli gibi.

Şunu demek istiyorum bir rehabilitasyon merkezi işlevini tam anlamıyla yerine getiren bir sosyal hizmet uzmanı kullansa tıpkı PDR  uzmanı barındırma gibi bir farklılığa sahip olacak ve hizmeti iyi verdiği için rekabet yapmış olacaktır.Ama halk önem vermesse elbette sosyal hizmetin önemi azalır.

Dünyada sosyal hizmetin gittikçe özelleştiğini görüyorum.Ne ki onlar demokrasi anlamında bile post ekini öne almış ülkeler durumundalar.Sözgelimi for tomorrow gibi kampanyalarda özel sosyal hizmet kurumları çalışabiliyor dünyada.Ben kendi adıma anlaşabileceğim bir sosyaül hizmet uzmanı bir arkadaşla tıpkı bir avukatla olduğu gibi görüşmek gereğini her zaman duyarım.

Sonuçta sosyal hizmet uzmanları devletin yapısının değişmesi ile devlet desteğinden mahrum kalmaya başladılar..Dünyadaki özelleşme bizi de vurmaya başladı.Ne ki bizim gerçekten köklü bir sosyal hizmet anlayışına sahip olduğumuza  inanıyorum,cumhuriyet dönemi gerçekten bize önemli deneyimler ve katkılar bıraktı.Devlet kadrolarının yapısının değişmesi ya da sosyal hizmetlerdeki mesleki farklılıklar sosyal hizmet anlayışının ideolojisinin değişmesinden daha korkunç olamaz.Yani sosyal hizmet uzmanlarının çalıştığı bir kurumda sözgelimi öğretmen çalışması belki bir haksızlıktır ama sosyal hizmet kurumunun tamamen ortadan kalkarak bir ideolojinin yardım cemiyetine dönüşmesi asıl korkunç olanıdır.Ve karamsar olmamağa çalışsak da sosyal hizmet anlayışının cumhuriyet bakış açısından globalizt yaklaşımlara doğru ilerlerken coğrafyamızda hakim olmaya başlayan tarikat anlayışına geçme tehlikesi asıl tüyleri ürperten konudur.

Pratikte toplumun eğitim ve korunmasında sosyal hizmetlerin bizdeki  gelişimi gerçekten önemli .Eğitim ve sağlık alanında çalışan sivil toplum kuruluşları  tıpkı avukat gibi sizlere muhtaçlar.Söz gelimi sokak çocuğu derneklerinin herbirinin resmi işlerini koordine edebileceği sosyal hizmet uzmanı çalıştırmaları kendi "vicdanları gereği"gerekiyor.Devlet de kendi kadrolarıyla koordine ve denetim görevini üstlenmeli.Bu anlamda özel girişimlerle  sosyal hizmet büroları kurulmalı hatta daha büyük kampanyaları söz gelimi Kardelen gibi kampanyaları organize edebilmeli ve kendi ekonomisini yüretebilmeli diye düşünüyorum.Demokrasimiz ve siyasal yapımız buna müsait .Bilmiyorum çok mu uçtum :)ama şu andaki sıkıntıların devletin sosyal hizmet payını azaltmasından kaynaklandığını sanıyorum.Sosyal hizmetlere ayrılan payın bizde azalma nedenlerinden birini de bu görevin bir takım cemaatlara kayrılması olabileceği gibi bir olasılık da yüksek.Layık yapının gereği sosyal hizmetler bizde hiçbir zaman batıdaki boyutları ile özelleştirilemez ve bizde devlet sözgelimi çocuk yuvalarına israildeki kubbitzler gibi yaklaşamaz ,ya da katoliklerin kurumları gibi bir görev veremez.Yani son tahlilde sosyal hizmet uzmanlarımızın içinde bulundukları durum tamamen politik bir geçiş aşamasında ve bunun kamu oyuna duyurulması gerekir.Sosyal hizmet tamamen ortadan kaldırılamayacağına göre   globalist bakış açılarını geliştirmeli ve dünyaya paralel hale getirmeli sosyal layık devlet anlaşımız dışındaki anlayışlara yolu tıkamalıyız. Yoksa sosyal hizmet kurumlarımız yerine bir başka hizmet kurumu konacak demektir ki bu hepimiz için bir tehlike demektir.

Sokaktaki bir insan olarak düşüncelerim bunlar.Yanlışlarım varsa arkadaşların düzeltmesinden mutluluk duyarım.Yani bizlerin sosyal hizmet konusunda aydınlatılması da sizlerin görevi.Sosyal hizmet uzmanları mesleklerinin önemini gerekirse reklam kampanyalarıyla anlatmaları gerekir diye düşünüyorum,bu konuda tüm muhalfet partilerini ve kamu oyunu bilgilendirmek gerekiyor.Yoksa tarikatların ve kimliği belirsiz kişilerin dolduracağı bir alanda ve  bilinçli eğitim ve toplum hasleti zedelenecek, vergisini veren vatandaşın kıymeti yoksayılarak    yaşamak gerçekten çok zor olacaktır.Son olarak yinelemeliyim ki sosyal hizmetin topliumda görevi bitmez bittiği yerde toplumun kendi dinamiği gereği yerine bir başka kadro geçirilir .Sözkonusu kadrolar ise bir meslek grubunun değil bir başka devlet anlaşının kadrolarıdır böyle durumlarda yalnızca sosyal hizmet uzlanları için değil tüm "sosyete"yani toplum için bir sorun vardır.

Bu yazıyı tamamen danışma ve fikir alışverişi amaçlı yazdığımı bir kez daha hatırlatır ve çalışmalarınızda başarılar dilerim.

(valla çok uzatmışım ama hem bilgi almak hem de duygularımı paylaşmak istedim kusura bakmayın,okuyanları tebrik ederim:)

saygılarımla.

Sosyal rehabilitasyon amaçlı çalışmalar doğrudan bireye, aileye, topluma yönelen ve yasa-yönetmelik geliştirmeye yönelik faaliyetler olmak üzere dört ana başlık altında incelenebilir.

Bireye yönelen faaliyetlerle amaçlanan, bireyin sosyal yetilerinin geliştirilmesi, iletişim becerilerinin desteklenerek topluma uyum sürecinin hızlandırılmasıdır. Bu amaçla yapılacak çalışmaların yönü rehabilitasyon merkezinden sokağa olmalıdır. Bütün bilimsel çalışmalar –zihinsel engeli olmayanlar için dahi- yaparak, yaşayarak öğrenmenin önemini vurgularken bizler hala –üstelik engelli çocuklara- sınıflarda eğitim vermeye çalışıyoruz ve bu şartlarda öğrenmelerini ve de sosyalleşmelerini bekliyoruz.    

Aileye yönelen faaliyetler ise; ailenin çocukları, yasal hakları, yararlanabilecekleri kurum-kuruluş ve özel uygulamalar hakkında bilgilendirilmeleri, benzer durumdaki diğer ailelerle tecrübe ve sorunlarını paylaşabilecekleri sosyal grup çalışmalarının yapılması şeklindedir.

Topluma yönelen çalışmaların temelinde ise engelli vatandaşların toplum tarafından kabulü ve sahiplenilmesi vardır. Toplum için engelliler ötekiler olarak kaldığı sürece sosyal rehabilitasyon amaçlı yapılan diğer çalışmalar sonuçsuz kalmaya mahkumdur. Örneğin en çok bilinen engelli sorunlarından birisi olmasına karşın toplumun çok büyük bir kısmı kaldırım rampalarının olmadığı sokaklarda rahatlıkla (düşünmeden) dolaşırlar !  

Yasa-yönetmelik geliştirici çalışmaların yapılabilmesi için ise varolan sorunların tespiti, başta engelli aileleri olmak üzere toplumun konuya hassasiyetinin sağlanarak kamuoyu baskısı oluşturulması ve alternatif çözümler üreterek yapılacak yasa ve yönetmeliklere temel oluşturulması gerekmektedir.

İlk anda aklıma gelenler bunlar daha pek çok şey yazılabilir tabii…

Ve sosyal hizmet uzmanları yukarıdaki faaliyetlerin tamamının planlama-hazırlık, uygulama, sonuçlanma, izleme ve değerlendirilmesi aşamalarının tamamının birincil sorumlularıdır.

Sevgiler,saygılar…

    Bu konu da çok ilgi çekici değil galiba.!!!!!!!!!

Özellikle Özel özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışan meslektaşlarımın bu konudaki görüşlerini bekliyoruz.

 Sevgi ve saygılarımla...

Murat ALTUĞGİL

SOSYAL HİZMET UZMANLARI DERNEĞİ

GENEL BAŞKANI