Soru-Cevap

Neslihan Hanim,

Ifadelerinize savundugunuz bazi seyler bilimsellik ilkesi ile celisiyor. Bilimsellik ayni zaman da supheciligi beraberinde getirir. 7-8-9 dediginiz sey bundan 30-40 yil oncesinde kalmis birsey. Ayrica direk olarak bu sekilde olacaktir diye de birsey yok. Sadece sizin okulunuzda oyle ogretiliyor. Nihal hanimla kisisel olarak bilhassa 4.sinif stajinda stajiniz ile yaptiklarinizi ile konusma firsatlariniz olursa orada da farkina varabilirsiniz ki bazi basamaklar veya bildirimler tum cocuklar icin ayni sekilde ilerlememektedir. Ayrica mesela, hangisi daha zor veya daha karmasik beyin islemi, soyleme mi yapma mi gosterme mi?

 Bunun disinda "bir bilgi bilimsel olarak çürütülmediği sürece o bilgi doğrudur ve uygulanabilirdir" ifadenizde ciddi bir suphem var. O da su. Bilgiyi biz uretiriz, ve bunu cesitli sekilde adlandiririz, mesela teori deriz. Adi ustunde teori. Ortada bir teori var bir durumu aciklamak veya cozmek icin. Bilimsel olarak olarak uretilmis bir bilgi bu. Ama bu demek degildir ki bu bilgi dogrudur. Evet kullanabilirsiniz ama kesinlikle dogru oldugu icin degil. Elinizde o oldugu icin. Mesela atomun sekli gibi. Su ana kadar bir suru uretilmis atom modeli var. Bunlar farkli ve her model belli bir zaman icin kullanilmis. Hala dogrusunu biilmiyoruz ama atomu parcalayabiliyoruz.  

Bu kavram ogretimi ne menem birseydir ki kisileri birbirine dusuruyor. kavram ogretimi denilen seyin bu sekilde kalip halinde kullanilmasinin her ogrenci ilac olmayacaginin ozel egitim ogretmenleri (bolumden mezun olanlarda dahil) tarafindan cok iyi bilinmesi gerekir fikrindeyim. Bu kirmizi bu degil, simdi sen goster, simdi soyle; tarzi calismalarin nereye kadar kifayetli oldugu ne kadar kifayetsiz oldugu ciddi sekilde tartisilmali. Ne calisildigi mutlaka dusunulmeli. Cocugun kisisel ozelliklerinin dikkate katilmasi gerekliligini su an hesaba bile katmak istemiyorum. Cok basitce yasanmis bir ornek; saatlerce surmus kavram ogretimiyle (tum basamaklar uygun malzeme kulanilarak takip edilmistir, emin olabilirsiniz) renk ogretimi calismasindan sonra hala 10 denemenin 5 inde bile dogru cevap veremeyen bir cocuk, bilgisayar oyununda 4 rengi (kirmizi, sari, yesil ve mavi), oyun oynerken 2 saatten az surede ogrendi. Bu cocuk o gune kadar bilgisayar karsisina bile oturmamisti, ekran uzerinde oku bile hareket ettirmeyi bilmiyordu, orada oynarken farketti, ogrendi. Yani tum bu seyleri 2 saatte ogrendi ve 8-10 dogru yanita kadarda cikti. Neydi taktik? Baistce su: sadece cocuk oyundaki (mesela) balonlari toplarken renklerini soylemeye devam ettim, boylece bol ornek olusturdum, bol pekistirec sagladim basta,sonra da toplamalari belli renk duzenine ve dediklerime cevap vermeye donusturdum. Kavram ogretiminin, ver-goster-soyle basamaklarini net olarak izlemedim. Zaten  Simdi bir daha dusunelim kavram egitim her derdin devasi mi?

Buna ek olarak, kavramlarin kavram egitimi denilen yonteme uygunlugu dusunulmeli. Kavram egitimi kullanilarak oretilmeye calisilabilecek seyleri uce ayirabiliriz. Somutlar, mesela kalem silgi. Onunuzde, gorursunuz,somuttur. Yapmasi gereken nesne ile ismini eslemesi. Denilince istenince alip size uzatmasi vs. Belki de en kolay olanlar veya tepki alinmasi en kolay olanlar. Ikinci grup kavram, tam soyut olmayan belli sekilde somutlastirilabilenler. Mesela renkler. Renk kendi basina manasiz. Birseyin uzerinde olunca manasi ortaya cikiyor. Tamlama olarak kullaniliyor gunluk yasamda cogunlukla, kirmizi kazak, siyah araba vs. O zaman renkle, o rengi tasiyan malzemenin ayrimini dogru yapiyor muyuz? rengi ogretirken kullandigimiz malzemenin ne oldugunun cocuk tarafindan bilindiginin kesin farkinda miyiz? degilsek, "buraya bak, bu kirmizi" deyince, elinizdeki kirmizi renkli dairenin tamaminin kirmizi denilen sey oldugunu dusunup, her daireye kirmizi demeye baslamasi veya kirmizi ucgen mavi daireden devamli olarak daire olani secmeye baslamasi siklikla rastlanan bir durumdur, bilhassa ilk staja giden arkadaslarin icine dustukleri bir acmazdir. Ucuncu grup kavramlarsa tamamen soyut olan, cogu zaman hislere dayananlar. Mesela en sik rastlanan ornekler, sevgi, saygi, vb. Bunlarin icinden direk davranis haline donsuturup cevreden ogrendigimiz seyler vardir. Mesela saygi. Tanimini yapamayabiliriz, ama saygi gosterme davranislarini sergileyebiliriz. O zaman iki soru cikiyor. 1- soyut kavramlari mi ogretecegiz yoksa bazi davranislarla esleyebildigimiz soyut kavramlari ogretmek icin baska yol mu dusunecegiz? Her soyut kavramin net, genel bir tanimi ve herkese tarafindan ayni sekilde anlasildigi kesin mi? Mesela adam askini kesip buzluga koyuyor, aylarca her aksam parca parca yiyor. Neden? Cunku seviyormus onu. Biraz vahsi ve uc bir ornek oldu ama durumun ciddiyetini belirtmek icin cok da kotu olmadi, kusura bakmayin.

merhaba arkadaşlar

zihinsel engellilerde öğrenmeye hazırlık becerileri nasıl olmalıdır?Çocuğun dikkatini daha çok nasıl çekebiliriz? cevaplarsanız sevinirim.

                                                                    çocuk gelişimi uzmanı

                                                                             saygılar...

yanıtladığınız için teşekkür ederiz.

7-Karışık renkli nesnelerin "kırmızı olan yerini göster" denildiğinde kırmızı olan  yerini gösterir

8-Karışık renkli nesne resimlerinin "kırmızı olan yerini göster" denildiğinde kırmızı olan  yerini gösterir.

9-Karışık renkli nesne ya da nesne resimlerinin kırmızı olan yeri gösterip "burası ne renk?"diye sorulduğunda kırmızı olduğunu söyler.