Otizm Tanılı Çocukların Ortak Dikkatlerinde Müzik Terapi Etkililiğinin Müdahalesi: Bir Pilot Çalışma

TEZ ÖZETİ

                Ortak dikkat, (joint attention) karşılıklı ilgi objesine seçilikle hizmet verme yeteneği,  yaşamda erken gelişen kritik beceri ve netice itibariyle gelecek sosyal-bilişsel becerilerden etkilenme, sosyal-duygusal beceriler ve dil gelişimidir. Otistik çocukların ortak dikkat zorluklarına sahip oldukları genel olarak bilinir ve kabul edilir. Otistik çocuklar daha çok işbirliği gibi sistematik olarak kolaylaştırılmış müdahale türlerine ihtiyaç duyarlar, bu konu görüşülmüş ve kültürel olarak konuyla ilgili sistematik öğrenmeleri uygun görülmüştür. Müdahalelerde öğrenenlerin an ve an motivasyonları ve kişilerarası cevaplar kasten izlenmiştir. Müzik terapi kişilerarası anlamayı, ortak motivasyonu ve işbirlikli becerileri arttıran etkili bir metottur. Müzik terapi müdahaleleri son kırk yıldır otistik bozukluk tanısı koyulmuş çocuklarda kullanılır. Şimdiki çalışma hem tedavi içinde hem de tedavi dışında ailelerin raporlarıyla, otizm spektrum bozukluğu tanısı koyulmuş çocuklarda ortak dikkat davranışları gelişiminin müdahalesinde müzik terapinin etkililiğini inceler. Katılımcılar 3 – 5 yaşları arasında otizm spektrum bozukluğu tanısı koyulmuş konuşamayan erkek çocuklardan oluşuyordu. Bütün katılımcılar “Çocukluk Otizm Değerlendirme Ölçeği” (Childhood  Autism Rating Scale “CARS”) tarafından ölçülen otistik alan fonksiyonlarında ciddi olarak düştüler.  Katılımcılar sekiz kere 30 dakikalık bireysel müzik terapi seanslarına haftada iki kere alındı. Seanslar beş müzikal deneyim kategorisinden oluşuyordu: selamlama şarkıları, taklit aktivitesi, çalgı oyunları, büyük motor müzikal hareketler/taklit aktivitesi ve kapanış/veda şarkıları. Hem canlı müzik hem de kaydedilmiş müzik kullanıldı. Müzikal doğaçlamalar seanslar boyunca sıklıkla çocukların vokal ve motor verimleri üzerine temel alınarak oluşturuldu. Müzikal katılımı amaçlamak, yansıtma ve çocuğun deneyimlerini genişletmek esas alındı. Birçok aile toplumsal duyarlılık işaretlerindeki gelişmeleri not aldı ve toplumsal yaklaşım davranışları Yaygın Gelişimsel Bozuklukların Aile Uyarlaması – Aile Kayıtları (Parent Version of the Pervasive Developmental Disorder -Behavioral Inventory (PDDBI) (Cohen and Sudhalter, 1999) tarafından ölçüldü. Aileler %8 ile %40 arasındaki gelişme değişimlerini not aldılar. PDDBI’da olduğu gibi ölçülen diğer bölümlerde pozitif değişimler bulundu. (Örneğin ritüalizm/direnç değişimi, canlandırma düzenleme problemleri ve spesifik korkular azaldı, fonolojik beceriler arttı.) Başlangıçtaki video analizleri ve müzik terapi seansları sonucu, yaklaşık olarak katılımcıların %70’inin dikkat davranışlarına katılmada görülebilir artış olduğunu gösterdi. Gelişme değişimleri %36 ile %200 arasındaydı. Sonuçlar gösterir ki çocuk tedavi programındaki müzik tedavi müdahalesinin olumlu sonuçları vardır ve bu etkili metot bazı otistik çocuklarda dikkat becerilerine katılımı artırabilir.

Kaynak:

• Effectiveness Of Music Therapy Interventions On Joint Attention Children Diagnosed With Autism: A Pilot Study
• A Dissertation Submitted In Part Satisfaction Of The Requirments For The Degree Doctor Of Psychology
• Michelle Renee Reitman
• Carlos Albizu University Miami, Florıda 2005
• Çeviri: Orçun Berrakçay - İzmir Mart 2007