ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİ EĞİTİM PROGRAMI

Programın Adı

Erken Çocukluk Eğitim Programı

Programı Hazırlayan Meslek Grubu

Özel Eğitim Uzmanı

Programın Uygulayıcısı Meslek Grubu

Hazırlayan grup tarafından uygulanacaktır.

Programın Seviyesi

Zeka yaşı 0-4 yaş arası zihinsel engelli öğrencilere yönelik hazırlanmıştır.

Programın Amaçları

Ø Dinleme becerisinin kazandırılması.

Ø Sesin geldiği yönü anlama becerisinin kazandırılması.

Ø Sözel yönergeleri kavrama becerisinin kazandırılması.

Ø İşitsel uyaranlara dikkatini yöneltme becerisinin kazandırılması.

Ø Tekrarlanan sesleri taklit etme becerisinin kazandırılması.

Ø Ayırt etme becerisinin kazandırılması.

Ø Dikkat süresinin uzatılması becerisinin kazandırılması.

Ø Yönergelere uygun davranış becerisinin kazandırılması.

Ø Vücudunun bölümlerini gösterme becerisinin kazandırılması.

Ø Benzer kavramının kazandırılması.

Ø Farklı kavramının kazandırılması.

Ø Gruplama becerisinin kazandırılması.

Ø Basit şekilleri taklit edebilme becerisinin kazandırılması.

Ø Büyük-küçük kavramının kazandırılması.

Ø Basit bul-yapları takma becerisinin kazandırılması.

Ø Eşleştirme becerisinin geliştirilmesi.

Ø Ana renk kavramının kazandırılması.

Ø Yordama becerisinin kazandırılması.

Ø El becerilerinin geliştirilmesi

Ø Basit çizim becerilerinin kazandırılması

Ø El-göz koordinasyonunun kazandırılması

Ø Öz bakım becerilerinin kazandırılması

Ø Sosyal uyum becerisinin kazandırılması

Programın Aşamaları

1. Dil Gelişim Alanı

2. Bilişsel Gelişim Alanı

3. Motor Gelişim Alanı

4. Sosyal ve Özbakım Beceri Alanı

Programın İzlenme, Geliştirme ve Değerlendirme Esasları

Ø Programın uygulama aşaması sürecinde haftalık değerlendirme toplantıları ile programın amaçlara uygun olarak yürütülmesi izlenir.Programın uygulanmasında aksayan noktalar tespit edilip,gerekli önlemler alınır.

Ø Aylık değerlendirme raporları esas alınarak kazandırılması ön görülen becerilerde ulaşılan aşamalar tespit edilir.

Ø Programın değerlendirilmesi, geliştirilen ölçütlü beceri envanteri ile yapılır.

Ø Programın başarısı konulan hedeflerin çocuğa ne kadarının kazandırıldığı baz alınarak değerlendirilir.

Ø Öğrencinin beceri ve kavramı edinmesi hazırlanan formal testler ile belirlenir. Buna göre;

- Kavram çalışmalarında; hazırlanan kavram öğretimi ölçüt bağımlı ölçü araçlarına göre beceri basamaklarının % 80 inin öğrenci tarafından bağımsız yapılması başarı için ölçüt kabul edilir.

- Beceri çalışmalarında Hazırlanan beceri ölçüt bağımlı ölçü araçları ile beceri analizlerinin %80'nin öğrenci tarafından bağımsız yapılması başarı için ölçüt sayılır. Tek fırsat ve çoklu fırsat yöntemlere bağlı olarak öğrencinin tüm beceri basamaklarını bağımsız yapması ölçüt kabul edilir.

Programın Uygulanmasına Kullanılacak Yöntem ve Teknikler

Ø Yaparak yaşayarak öğrenme tekniği.

Ø Etkinliği bağımsız olarak yapması istenir

Ø Etkinliği bağımsız olarak gerçekleştiremiyorsa sözel ip ucu verilerek yapması istenir.

Ø Sözel ip ucu ile hedef davranışı yapmayı gerçekleştirirse ilk amaca dönülerek bağımsız yapması istenir.

Ø Sözel ip ucu ile hedef davranışı yapmayı gerçekleştiremiyorsa model olma tekniği kullanılarak hedef davranışı gerçekleştirmesi istenir.

Ø Model olma ile hedef davranışı gerçekleştiriyorsa ilk amaca dönülerek bağımsız yapması istenir.

Ø Model olma ile hedef davranışı gerçekleştiremiyorsa fiziksel yardım tekniği kullanılarak hedef davranışı gerçekleştirmesi istenir.

Ø Fiziksel yardım tekniği ile hedef davranışı gerçekleştiriyorsa ilk amaca dönülerek bağımsız yapması istenir.

Etkinliği bağımsız olarak yapabilme becerisini gerçekleştiriyorsa, davranış ödüllendirilerek bir sonraki etkinliğe geçilir.

Programın Uygulanmasında Kullanılacak Araç-Gereç Basılı veya Görsel İşitsel Materyal

Ø Ø İşitsel belleği geliştirici oyuncaklar(çıngırak,zil,klavyeli oyuncaklar v.b)

Ø Görsel belleği geliştirici oyuncaklar

Ø Kavrama ve ince motor becerisini geliştirmeye yönelik materyaller(Küpler,tahta pazıllar,çeşitli çiviler,zeka kafesi,iç içe geçen küpler)

Ø Büyük motor becerilerini geliştirmeye yönelik materyaller(Merdiven,egzersiz topları,yürüme bandı, engel tahtası,denge tahtası)

Ø İletişim becerilerini geliştirmeye yönelik materyaller.(üç açılı konuşma aynası,kasetler,konuşma kartları.)

Ø Nefes kontrolünü artırmaya dönük materyaller.( Pamuk ,mum ,mızıka ,flüt)

Programın Kaynakçası

D.Fiscus Edward , J.Mandell Colleen , Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının geliştirilmesi , Ankara , 1997.

Program

1. Dil Gelişim Alanı

Hedef davranış: Dil gelişim alanı becerisini kazanır ve geliştirir.

Davranışlar:

1. Çevresinde konuşulanları dinler.
2. Ayırt ettiği nesneye bakarak tepkide bulunur.
3. Ayırt etmediği nesneye bakarak tepkide bulunur.
4. Annenin çıkardığı bebek sesini taklit eder.
5. İletişim amaçlı sesler çıkarır.
6. “Hayır” denildiği zaman yaptığını bırakır.
7. Söylenen şarkıya sesle tepki verir.
8. “Yukarı” yönergesine tepki verir.
9. “Aşağı” yönergesine tepki verir.
10. “Otur” yönergesine tepki verir.
11. “Kalk” yönergesine tepki verir.
12. “Koş” yönergesine tepki verir.
13. Sesli oyunlarda iki farklı heceyi birlikte çıkarır.
14. “Bitti” tepkisinde bulunur.
15. “Gitti” tepkisinde bulunur.
16. Tek aşamalı yönergeleri takip eder.
17. İki aşamalı yönergeleri takip eder.
18. Üç aşamalı yönergeleri takip eder.
19. İsmi söylenen nesneye bakar.
20. İsmi söylenen resmi gösterir.
21. Bir kitapta söylenen resmi gösterir.
22. odanın içindeki ses kaynağını bulur.
23. Odanın dışındaki ses kaynağını bulur.
24. Köpek sesini taklit eder.
25. Kedi sesini taklit eder.
26. İnek sesini taklit eder.
27. Horoz sesini taklit eder.
28. Köpek sesi ile köpek resmini eşleştirir.
29. Kedi sesi ile kedi resmini eşleştirir.
30. İnek sesi ile inek resmini eşleştirir.
31. Horoz sesi ile horoz resmini eşleştirir.
32. Evet cevaplarına baş hareketi ile tepki verir.
33. Hayır cevaplarına baş hareketi ile tepki verir.
34. Hayır cevaplarına baş hareketi ile tepki verir.
35. Evet cevabını sözel olarak kullanır.
36. Hayır cevabını sözel olarak kullanır.
37. “Burada” sözcüğünü anlar.
38. “Orada” sözcüğünü anlar.
39. “Burada” sözcüğünü ifade eder.
40. “Orada” sözcüğünü ifade eder.
41. Çocuk şarkısının hareketlerini taklit eder.
42. Çocuk şarkısının son sözünü söyler.

2. Bilişsel Gelişim Alanı

Hedef davranış: Bilişsel gelişim becerilerini kazanır ve geliştirir.

Davranışlar:

1. Bir oyuncağı gözüyle takip eder.
2. uzaktaki oyuncağı gözüyle takip eder.
3. Başını çevirerek ışığı gözüyle takip eder.
4. Gösterilen oyuncağa uzanır.
5. Yere düşen oyuncağı alır.
6. Saklanan nesneyi bulur.
7. Tahta küpleri kutuya koyar.
8. Kutuyu boşaltır.
9. Oyuncağı bir elinden diğer eline geçirir.
10. Kutudan nesne çıkarır.
11. Kutudan iki nesne çıkarır.
12. Kutudan üç nesne çıkarır.
13. Halka takar.
14. Renkllka takar.
15. Renkl.
16. “Başını” gösterir.
17. “Burnunu” gösterir.
18. “Ağzını” gösterir.
19. “Kulağını” gösterir.
20. “Saçını” gösterir.
21. “Gözünü” gösterir.
22. “Ayağını” gösterir.
23. “Elini” gösterir.
24. Benzer nesneleri eşleştirir.
25. Benzer resimleri eşleştirir.
26. Nesneleri gruplar.
27. Kitap sayfalarını çevirir.
28. İstenilen resmi bulmak için kitap sayfalarını çevirir.
29. Taklit ederek “dik” çizgi çizer.
30. Taklit ederek “düz” çizgi çizer.
31. Taklit ederek “yuvarlak” çizer.
32. Varolduğu zaman “büyük” olanı gösterir.
33. Varolduğu zaman “küçük” olanı gösterir.
34. Dokunarak aynı kumaşları eşleştirir.
35. Tek parçalı “bul-yap” takar.
36. İki parçalı “bul-yap” takar.
37. Üç parçalı “bul-yap” takar.
38. Çok parçalı “bul-yap” takar.
39. (+) İşaretini taklitle çizer.
40. Daire şeklini daire resmi ile eşleştirir.
41. Kare şeklini kare resmi ile eşleştirir.
42. Üçgen şeklini üçgen resmi ile eşleştirir.
43. Tek renk eşleştirir.
44. İki renk eşleştirir.
45. Üç renk eşleştirir.
46. “Altında” kavramını anlar, yerine getirir.
47. “Üstünde” kavramını anlar, yerine getirir.
48. “İçinde” kavramını anlar, yerine getirir.
49. “Dışında” kavramını anlar, yerine getirir.
50. Yordama yapar.
51. Yordama yaparak eksik bölümü bulur.
52. Basit labirenti tamamlar.

3. Motor Gelişim Alanı

Hedef davranış: Motor gelişimi becerisi kazanır ve geliştirir.

Davranışlar:

1. 15-20 cm. uzaklıktaki bir nesneye uzanır.
2. 15-20 cm. uzaklıktaki bir nesneye vurur.
3. Kitap sayfalarını çevirir.
4. Öne doğru hareket eder.
5. İki nesneyi birbirine vurur.
6. Bir nesneyi almak için diğerini bırakır.
7. Bir oyuncağı alır ve inceler.
8. Dairesel hareketleri taklit eder.
9. Büyük boy boncukları ipe dizer.
10. Küçük boy boncukları ipe dizer.
11. Küplerle kule yapar.
12. Taklit ederek kağıdı ikiye katlar.
13. Oyun hamurunu masanın üzerinde yuvarlar.
14. oyun hamurunu iki avucunun içinde yuvarlar.
15. Küçük paketleri açar.
16. Yürürken bir oyuncağı çeker.
17. Koşarken yerden top alır.

4. Sosyal ve Özbakım Gelişim Alanı

Hedef davranış: Sosyal ve özbakım gelişimi alanı becerilerini kazanır ve geliştirir.

Davranışlar:

1. Hareket eden kişiyi gözüyle takip eder.
2. Göz göze gelir.
3. Eline verilen nesneyi sallayarak ses çıkarır.
4. Eline verilen nesneyi sıkarak ses çıkar.
5. EL çırpar.
6. İki-üç küpü tren gibi iter.