Engel, Özür, Bozukluk Nedir?

Toplumumuzda engel ve engel ile ilgili kavramlar zaman zaman büyük bir anlam karışıklığı ve yanlış anlamalara neden olmaktadır.Bu noktaya gelinmesinin nedenlerini kısaca anlatacak olursak;İnsanlarımızın bu konu hakkında yetersiz bilgi birikimine sahip olmasını ve araştırmacı bir birey özelliğine sahip olamamasını örnek gösterebiliriz. Engel ve engel gruplarının bilinmesinin yanında,bu alandaki diğer anlam ve kavramlarında bilinmesi gerek bireyler gerekse toplum açısından yararlı bir çalışma olacaktır. Toplumumuzda engellilik,özürlülük ve bozukluk terimleri birbirine karıştırılmakta veya anlamları yanlış bilinmektedir.Bu alanla ilgili ciddi çalışmalar yapan örgütler ve araştırma merkezleri vardır.Bu çalışmalarda sonucunda;

Özürlülük(disability): Dünya Sağlık Örgütü(WHO) ya göre:Bir bozukluk sonucu,normal tarzda ve normal kabul edilen sınırlar içinde aktiviteyi gerçekleştirme becerisindeki kısıtlık veya yetersizlik olarak tanımlanmıştır. Birleşmiş Milletler(UN) ise özürlülüğü;Normal bir kişinin kişisel ya da sosyal yaşantısında kendisinin yapması gereken işleri bedensel ya da ruhsal yeteneklerindeki kalıtımsal ya da sonradan olma herhangi bir noksanlık sonucu yapamayan kişilerdir diye tanımlamıştır.

Özürlü; İmar yönetmeliklerinde de “doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle bedensel,zihinsel,duygusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetmesi nedeniyle,normal yaşamın gereklerine uyamama durumunda olan kişiler olarak tanımlamıştır.

Engellilik(handicap): Bir bozukluk veya özür nedeniyle yaşa.cinsiyete,sosyal ve kültürel faktörlere bağlı olarak kişiden beklenen rollerin kısıtlanması veya yerine getirilmemesi olarak tanımlanmıştır.(WHO) WHO'nun yapmış olduğu çalışmalar bütünü olan ICF de Engellilik yerine kalıtımsal kısıtlıklar olarak yeralmıştır.

Bozukluk(impairment): Sağlık bakımından psikolojik,fizyolojik ve anatomik(fiziksel)yapı ve fonksiyonlardaki eksiklik veya anormalliktir.(WHO). Bozukluk geçici veya kalıcı ,fizyolojik veya psikolojik olabilir. Bir uzvun geçici yada kalıcı kaybı,görme bozukluğu(çift görme)bozukluğa örnek olarak gösterilebilir.  

Birey özürüne,bozukluğuna ve engeline rağmen toplumdaki yaşamını devam ettirip,kendisi ve çevresiyle barışıksa,hem kendisine hem de topluma,gerek teoride(düşünce),gerekse pratikte(uygulama) katkı sağlayabiliyorsa birey engelli değildir.

Engel durumundan bahsedebilmek için bireyin yapamadığı işlerin,yerine getiremediği görevlerin bireyi ne ölçüde etkilediğine bakmak gereklidir.Engelli bireylerimizin gelişimsel ihtiyaçlarını gidermek ve kendileriyle ilgili olan eğitim hizmetlerinden yararlanmalarını sağlamak için,özel araç ve yöntemlere,özel eğitim programlarına ve özel eğitim öğretmenlerine ihtiyaç vardır.Engelli bireylerin yaşama katılım ve uyumlarını sağlamak için sunulan bütün eğitim hizmetlerine ”Özel Eğitim” denir. Engelli bireylerimizin bu eğitim kurumlarında olması,eğitim görmesi hem kendisi hem ailesi hem de toplum adına olumlu bir adım olacaktır. Burada Özel Eğitim Kurumlarına büyük görevler düşmektedir.Bu kuruluşlar bünyelerinde nitelikli ve konusunda uzman,alana hakim eğitimcileri bünyelerinde barındırmalıdır..Çünkü; Bu bireylerimizin ihtiyacı olan eğitimler bu eğitim kurumlarında verilmektedir. Burada yapılacak olan küçük bir hata çocuğun eğitim sürecine etki edebilmektedir. Bu noktada Çocuklarımız Özel eğitim kurumlarına gitmelidir,orada eğitim görmelidir. Bu eğitim kurumlarında bireylerimizin düzeyine göre eğitim verilmektedir. Bireylerimizin velilerinin yapması gereken şey (eğer çocukları bu eğitimi almıyorsa) çocuğunu bir an önce bu eğitim kurumlarına yönlendirmektir. Sağlıklı,mutlu ve başarılı bir yaşam dileğiyle…    

Bilal Yalçıner