Dinleme Becerisini Kazandırma

DİNLEME BECERİSİNİN ÖĞRETİLMESİ İÇİN NELEREDİKKAT EDİLMELİDİR?

1- Öncelikle işitme kaybının derecesi ne olursa olsun her çocukta işitme kalıntısının olduğu kabul edilmeli ve bu işitme kalıntısını en iyi şekilde kullanılabilir hale gelmesi için yardımcı olunmalıdır.

2- Dinleme becerisini kazandırılması, çocuğun içinde yaşadığı çevrede oluşan sesleri tanımlayabilmesi, benzerlik ve farklılıklarını ayırdedebilmesi ve duyduğu seslere anlam verebilmesi için gereklidir.

3- İdeal dinleme ortamının sağlanabilmesi için, normal ses tonu değiştirilmeden konuşmalı, gürültüden uzak sakin bir ortam seçilmeli, çocukla göz kontağı kurarak ve onun göz seviyesine inerek konuşulmalıdır.

4- İşitme engelli çocuğa sahip anne-babalar, konuşmanın doğal olarak öğrenilmesinde çok önemli rolü olan dinleme becerisinin kazandırılması için;

-  Çocuğun dikkatini sürekli çevrede oluşan seslere çekmeli,

-  Evde ya da sokakta meydana gelen durumlarla ilgili konuşmalar düzenlenmeli,

- Ses çıkaran nesne ve oyuncakları tek tek tanıtmalı,

-  Karşılıklı sesler çıkarmayla ilgili oyunlar oynamalı, basit çocuk şarkıları  söylemeli,

-  Evde  ya da sokakta oluşan seslere dikkatini çekmeli,

-  Her durumla ilgili çocuğun düzeyine uygun ifadelerle basit açıklamalarda  bulunmalı,

- Başarılarını sürekli överek cesaretlenmesine yardımcı olmalıdır.

-  Normal ya da işitme engelli çocuklar için konuşmayı öğrenebilmede izlenen sıra  aynıdır.

Aşağıdaki tabloda bu sıra gösterilmektedir.

 Yaşlar            Gelişimsel Özellik

0-6 ay              Karşılıklı iletişim kurmak amacıyla ağlama gülme, gıgıldama gibi konuşma dışı seslerin kullanılması,

6-9 ay              Çok değişik sesler çıkarma, gıgıldama, hecelemeler yapma (ba-ba, de-de gibi), bazı sesleri taklit etme isteği,

9-12 ay   Konuşma içindeki bazı seslerin ve konuşma ritminin, taklit edilmesi, konuşmalara anlam verilmesi, bazı                          ifadelerin kullanılmaya başlanması (su, anne, gel gibi)

12-24 ay              İstek, duygu ve düşüncelerini tek kelimeli ifadelerle anlatma, kelime taklidinin artması,

24-36 ay            Kelime dağarcığının artması ve iki kelimeli (2-3 yaş) cümlelerin kullanılmaya başlanılması annegitti....gibi),

36-48 ay            Kelime dağarcığının artması, üç ya da daha fazla kelime içeren cümlelerin kullanılması (anne su ver gibi),

48-60 ay            Çok değişik yapıda cümlelerin kullanılması, takılara ve çoğul ifadelere yer verilmesi, basit öykülerin

anlatılmaya başlatılması.

1- Normal işiten çocuklar en son safhaya yaklaşık 5 yaş civarında ulaşmaktadır. İşitme

engelli çocuklarda ise bu süre uzayabilmekte ve özel eğitime gerek duyulmaktadır.

2- Konuşma daha çok taklit yolu ile öğrenilebilen bir beceri olduğundan, ilk ve sıklıkla taklit edilen kişi anne olmaktadır.

3- Aile bireylerine, özellikle de anneye düşen en önemli görev, bebekle konuşma gelişimine yararlı olabilecek şekilde ilişki kurmak olmalıdır.

4- Emzirme, alt değiştirme, giyinme- soyunma ya da banyo yapma gibi durumlar, bebekle sürekli konuşulması, ilgisinin seslere çekilmesi, konuşma seslerinin zamanla taklit edilebilmesinin öğrenilmesi açısından yararlı olacaktır.