02-11-2012 |

Alfabemizdeki Seslerin Söyleniş Şekilleri

A: Şu şekilde söylenir: Dil doğal duruşunu değiştirerek ortaya doğru biraz yükselir, dudaklar hareketsiz, yanaklar gevşek ve çeneler açık kalır.

B: Dudakların birleşip açılmasıyla ve tonlu olarak meydana gelir. Dudak harfi olarak geçer. İki dudak birleşip açılınca çıkar. Kekemelerin en çok sorun yaşadıkları harflerden biridir.

C: Dişler birbiri üzerine binecek kadar yaklaşır, dil ucunun ön kenarları iki sıra dişin arkasına yayılır, bu suretle durdurulan hava, alt çenenin aşağı düşmesiyle serbestleyerek dile ve diş sırasına sürünüp tonlu olarak çıkar.

Ç: Ağzın durumu tıpkı (c) ünsüzünde olduğu gibidir. Yalnız tonsuz olarak meydana gelir.

D: Dilin, damağın ön kısmına üst diş köklerine dayanıp açılmasıyla tonlu olarak meydana gelir.

F: Üst kesici dişler alt dudağın üstüne dokunup açılmasıyla ve tonsuz olarak çıkarılır. Alt dudak harfi diye geçer.

G: Dil sırtının damağın gerisini, bir de damağın daha ön kısmını kapatmasıyla meydana gelir ve tonlu olarak çıkarılır.

Görülüyor ki (G) ünsüzünün iki boğumlanma noktası vardır İnce ünlülerle damağın ön kısmından çıkar.

Ğ: Dilimizde varlığını ancak kendinden evvel gelen ünlünün süresini uzatmakla hissettirir. Kelime başında bulunmaz, iki ünlü arasında ise ikili ünlü (diphtongue) meydana getirir.

H: Bir soluk harfi olup ağzın (a) ünlüsünü çıkardığı durumda meydana gelir ve tonsuz olarak çıkarılır. Rumeli ve külhanbeyi ağzında (h) ünsüzü kelime başında ve ortasında kaybolur.

I: Şu şekilde söylenir: Boğumlanma noktası damağın arka kısmındadır. Dudakların köşesi kulaklara doğru açılır. Dil damağın arkasına doğru açılır. Dil damağın arkasına doğru toplanarak dar bir geçitten havayı bırakır.

İ: Şu şekilde söylenir: Boğumlanma noktası damağın ön kısmındadır. Dudakların köşesi kulaklara doğru açılır, dil damağın iki yanına dayanarak dar bir geçitten havayı bırakır. İnce ünlülerle damağın ön kısmından çıkar.

J: Dişler birbirine, dil sırtı da katı damağa yaklaşır, havanın dilin ortasından tonlu olarak sızmasından meydana gelir.

K:Dil sırtının damağın gerisini, bir de damağın daha ön kısmını kapatmasıyla meydana gelir, tonsuz olarak çıkar. Görülüyor ki, (k) ünsüzünün iki boğumlanma noktası vardır.

L: Dil ucu damağın ön kısmına, bir de daha gerisine dayanır, hava dilin yanlarını titreterek sızar ve tonlu olarak meydana gelir. Dilimizde (l) ünsüzü kelime başında bulunmaz. Yabancı dillerden gelen kelimelerle dilimize geçmiştir. Çoğunlukla taşra ağızlarında (l) ünsüzü ile başlayan yabancı kelimelerin başına bir (i) ünlüsü eklenir.

M: Dudakların birleşip açılması ve yumuşak damağın alçalmasıyla tonlu olarak meydana gelir. Dudak harfi olarak bilinir.

N: Dilin damağın ön kısmına, diş köklerine dayanıp açılmasıyla ve yumuşak damağın alçalmasıyla tonlu olarak meydana gelir.

O: Şu şekilde söylenir: Çeneler ve dil (a) ünlüsünde olduğu gibidir. Dudakların alt ve üst köşeleri birbirine yaklaşır, ağzın açıklığı tam küçük bir yuvarlak gibi olur.

Ö: Şu şekilde söylenir: Çeneler ve dil (e) ünlüsünde olduğu gibidir. Dudakların alt ve üst köşeleri birbirine yaklaşıp ağzın açıklığı tam küçük bir yuvarlak gibi olur.

P: Dudakların birleşip açılmasıyla ve tonsuz olarak meydana gelir. Dudak harfi olarak bilinir.

R: Dil ucunun yukarıdaki kesici dişlerle meydana getirdiği kapağın birçok defa açılıp kapanmasıyla meydana gelir. Burada dikkat edilecek nokta da dil ucunun süratle titremesidir. Kelime başında bulunan (R) kolay söylenir. Fakat kelime sonlarındaki (R) ünsüzlerine önem verilmezse anlaşılması güç olur.

S: Dudaklar açıktır, dilin ucu alt diş köklerine yaklaşır ve hava dilin arasından tonsuz olarak sızar.

Ş: Dişler birbirine, dil sırtı da katı damağa yaklaşır, hava dilin ortasından tonsuz olarak sızar (Ş) ünsüzü ünlülerle birleşince:

T: Dilin damağın ön kısmına diş köklerine dayanıp açılmasıyla tonsuz olarak meydana gelir.

U: Şu şekilde söylenir: Çeneler ve dil (a) ünlüsünde olduğu gibidir. Dudakların alt ve üst köşeleri birbirine iyice yaklaşıp ağzın açıklığı tam küçük bir yuvarlak gibi olur.

Ü: Şu şekilde söylenir: Dudakların alt ve üst köşeleri birbirine iyice yaklaşıp büzülür.

V:Üst kesici dişler alt dudağın üstüne dokunur. Ve tonlu olarak çıkarılır. Alt dudak harfi olarak bilinir.

Y: Dil ortasıyla ön damak arasından çıkar.

Z: Dilin ucu alt diş köklerine yaklaşır, hava dilin arasından tonlu olarak sızar. 

 

???

Yorumlar (0)

Henüz yorum yapılmadı
Üyelik Gerekli

Yorum yapanları görebilmek ve yorum yapabilmek için üye girişi yapmanız gerekmektedir.

Özel Eğitim Öğretmeni