ÖĞRENME VE ÖĞRENME KURAMLARI 1

Madem bahar geldi her şeyi yeniliyor ve tazeliyor biz de kısaca bilgilerimizi tazeleyelim istedim.

KLASİK KOŞULLANMA (PAVLOV): Pavlov koşullanma süreci ile ilgili olarak köpekle deney yapmış ve bu deney sonucunda koşullanma ilkelerini sunmuştur.Deneyde koşulsuz uyarıcıya (et)  koşulsuz tepki (salya) veren köpeğe başta nötr olan uyarıcıyı koşullu uyarıcı olarak(zil) vermiştir.Daha sonra koşulsuz uyarıcıyı (et) kaldırarak yalnızca koşullu uyarıcıyı (zil) verdiğinde de aynı tepkiyi (salya) almış ve buna da koşullu tepki demiştir.Deneyi sonucunda koşullanma ilkeleri olarak bazı ilkeler ortaya koymuştur ve bu ilkeler eğitim ortamında özellikle duyuşsal davranışların kazandırılmasında kullanılmıştır.Özellikle çocukların akademik özgüvenlerini geliştirmek için bu ilkelerden yaralanılabilir.

  BİTİŞİKLİK:Koşullanma sürecinde koşullu ve koşulsuz uyarıcıların artarak,bir birine yakın olarak verilmesi

  HABERCİLİK:Koşullanmayı meydana getirmek için koşullu ve koşulsuz uyarıcının birlikte verilmesinden çok koşullu uyaranın haber verici nitelikte olmasıdır.

  PEKİŞTİRME:Koşulsuz uyarıcının meydana getirdiği etkidir.Koşulsuz tepkiyi meydana getiren bu uyarıcı birincil pekiştireç, koşullu tepkiyi meydana getiren koşullu uyarıcı ikincil pekiştireçtir.

  SÖNME:Koşullu uyarıcı uzun süre tek başına verildiğinde koşullu tepkiye yol açmadığı görülür.Buna sönme denir.Bir süre dinlenmeden sonra koşullu uyarıcı koşullu tepkiye yol açar.Buna da kendiliğinden geri gelme denir.

  GENELLEME:Koşullu uyarıcı olarak verilen uyarana yakın olan uyaranlarda koşullu tepkiyi oluşturabilir.Bu genellemedir.Bunun tersi olur ve organizma koşullu uyarıcıyı benzerlerinden ayırarak sadece ona koşullu tepki verebilir.Buna da ayırt etme denir.

  GÖLGELEME:Aynı anda birden fazla uyarıcı verilebilir ve organizma bunlardan sadece birine en çok dikkatini çekene tepki verebilir ve diğer uyarıcılar etkisini yitirebilir.Buna gölgeleme denir.

  ÖĞRENİLMİŞ ÇARESİZLİK:Koşullanma sırasında bazen organizma ne kadar çaba harcarsa harcasın bir şeyi değiştiremeyeceğini anlar ve artık çaba harcamaz.Bu öğrenilmiş çaresizlik durumudur.

                                                                              Gülay ACAR