Türkolog

Tanım

Türk topluluklarının; tarihin başlangıcından günümüze kadar olan dil ve edebi ürünlerini inceleyen, çeşitli Türk dillerini karşılaştıran, günümüzde kullanılan Türkçe’nin sorunlarına çözüm arayan ve diğer bilim dallarıyla dil arasındaki ilişkileri araştıran kişidir.

Görevler

- Bir araştırmacı olarak en eski metinlerden başlayarak Türkçe eserleri inceler,
- Türk dilinin yapısını, kökenini, gelişimini, gelişimi etkileyen faktörleri inceler,
- Belli bir tarihi dönem içerisindeki eserlerin özelliklerini saptar,
- Türkçe’nin korunması ve sağlıklı gelişimi için öneriler geliştirir,
- Sözlükler hazırlar,
- Türkçe’nin diğer dillerle olan bağlantısını araştırır,
- Yaptığı değerlendirme sonrasında Türkçe’nin sorunları olarak belirlediği hususların; sorunların çözümüyle uğraşan meslek elemanlarına, kurum ve kuruluşlara ulaşmasını sağlar ve sonuçları izler.

Mesleğin Gerektirdiği Özellikler

Türkolog olmak isteyenlerin;
- Üst düzeyde sözel düşünme yeteneğine,
- Düşüncelerini söz ve yazı ile etkileyici bir biçimde ifade edebilme yeteneklerine sahip,
- Araştırma ve inceleme merakı ve yeteneği olan,
- Türk Edebiyatına karşı özel ilgi ve sevgi duyan, kitap okumayı çok seven,
- Edindiği bilgileri çözümleyebilen ve yeni sentezler oluşturabilen
kimseler olmaları gerekir.

Çalışma Ortamı ve Koşulları

- İnsanlarla iletişimde bulunulur.
- Elde edilen verilerin değerlendirilmesi aşamasında büro ortamında çalışılması gerekmektedir.

Çalışma Alanları ve İş Bulma Olanakları

Türkologların üniversitelerde Türk Dili Okutmanlığı, araştırma görevlisi ve uzmanlık gibi akademik yapıda çalışma olanakları vardır. Pedagoji sertifikası alınırsa orta dereceli okullarda Edebiyat ve Türkçe öğretmeni olarak görev alınabilir. Özel yetenekleri olanların gazete, dergi ve diğer medya kuruluşlarında da yazarlık, editör olarak çalışma imkanı vardır. Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık vb. arşivlerinde uzman olarak çalışma olanağı bulunmakta olup Kütüphanelerde, Kültür Bakanlığında, TRT kurumunda da çalışma olanakları mevcuttur.

Meslek Eğitiminin Verildiği Yerler

Mesleğin eğitimi, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi ile  üniversitelerin Fen-Edebiyat fakültelerinin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde verilmektedir.

Meslek Eğitimine Giriş Koşulları

Mesleğin eğitimine girebilmek için;
- Lise veya dengi okul  mezunu olmak.
- Öğrenci Seçme  Sınavında (ÖSS) “Türk Dili ve Edebiyatı” lisans programı için yeterli “Sözel (SÖZ)”  puan almak.
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (OSYM) Tercih Bildirim Formunda “Türk Dili ve Edebiyatı” lisans  programını tercih etmek gerekmektedir.

Liselerin Sosyal Bilimler, Edebiyat, Sosyal Bilimler ve Edebiyat, Dil ve Edebiyat, Genel Kültür, Türkçe- Matematik, Sınıf Öğretmenliği ile,    “Öğretmen Okulu ve Köy Enstitüsü mezunları, bu alanda yüksek öğrenim görmek isterlerse, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedir.
                                     
Ayrıca, “Türk Dili  ve Edebiyatı Bölümü” ve “Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü” bölüm mezunları Ortaöğretim  Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans  Programını veya Milli Eğitim Bakanlığı  Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) işbirliği ile açılan /açılacak Pedagojik Formasyon  Programını başarı ile tamamlayanlar,  lise ve dengi okullarda  “Türk Dili ve Edebiyatı  Öğretmeni”  olabilirler.

Ancak kendi alan/kol/bölümlerin dışında bir yüksek öğretim programlarını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.

Eğitimin Süresi ve İçeriği

Meslek eğitimi 4 yıldır.
- Dört yıllık eğitim süresince Türkiye Türkçesi, Edebi Bilgiler ve Osmanlıca dersleri hazırlık niteliğindedir. Bunun yanısıra öğrencilere Osmanlı Türkçesi, Türkiye Türkçesi, Nazım Bilgisi, Edebi Sanatlar, Edebiyat Tarihi, Dil Tarihi, Halk Edebiyatı, Köktürkçe, Uygur Türkçesi, Kıpçak Türkçesi, Roman-Şiir Tahlilleri gibi dersler okutulmaktadır. Öğrenciler 8. Yarıyıl sonunda bir “Bitirme Ödevi” hazırlarlar.

Meslekte İlerleme

- Üniversitelerde Öğretim elemanı olarak görev alanlar akademik kariyer yapabilirler. (Araştırma Görevlisi, Doktor, Yard. Doç., Doçent ve Profesör) Kamu ve özel sektör işyerlerinde çalışanlar ise gösterecekleri performansa ve gerekli  diğer şartları yerine getirmeye bağlı olarak yönetim kadrolarında yer alabilirler.

Burs, Kredi ve Ücret Durumu

EĞİTİM SÜRESİNCE

Üniversite eğitimi süresince Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu’nun sağladığı kredi ve yurt imkanlarından  yararlanabilirler. Ayrıca, kamu ve özel kurum ve kuruluşların sağladığı burs olanaklarından faydalanabilirler.

EĞİTİM SONRASI

- Türkoglar, kamu kesiminde çalışırlarsa 657 sayılı  Devlet Memurları kanununa tabi olarak Genel İdare sınıfına göre belirlenmiş olan ücreti alırlar.
- Özel kesimde çalışanlarsa çalıştıkları işyerine ve yaptıkları işe göre farklı kazanç elde edebilirler.

Diğer