Bilgisayar Operatörü

Tanım

Bilgisayar operatörü; çeşitli programları kullanarak verilen bilgileri bilgisayara aktaran ve gerektiğinde çıktılarını alabilen kişidir. Bu işlemi yapan kişilere kamu kuruluşlarında veri hazırlama ve kontrol işletmeni unvanı verilmektedir.

Görevler

- Bilgiyi, bilgisayarın okuyup, işleyebileceği, disket adı verilen bilgisayar ortamına, klavye yolu ile kaydeder,
- Kaydın doğru yapılıp yapılmadığını denetler,
- Bilginin sıralanması, bilgi arama ve istendiğinde bilgilerin kağıda aktarılması işlemlerini yapar,
- Bilginin kaybolması ihtimaline karşılık, bilgiyi disket veya CD'de saklar

Mesleğin Gerektirdiği Özellikler

 Bilgisayar operatörü olmak isteyenlerin;
- Dikkatli, ayrıntıyı algılayabilen,
- Göz ve ellerini eşgüdümle kullanabilen,
- Rutin iş yapmaktan ve sürekli oturmaktan sıkılmayan
  kimseler olmaları gerekir.

Çalışma Ortamı ve Koşulları

Bilgisayar operatörleri, ışıklandırması ve havalandırması yeterli büro ortamında çalışırlar. Ortam gürültüsüzdür. İş temposuna ve işyerine göre hafta sonu ve vardiyalı çalışma söz konusu olabilir. Birinci derecede bilgisayarla ilgilidirler, ancak zaman zaman diğer bilgi işlem personeliyle iletişim halinde çalışırlar.

Çalışma Alanları ve İş Bulma Olanakları

-  Kamu ve özel işyerlerinin bilgi işlem merkezleri, muhasebe servisleri, istatistik birimleri vb. birimlerde görev yapabilirler.
- Günümüzde iş dünyasında hizmetlerin bir çoğu bilgi-işlem ile daha hızlı yapılmaktadır. Bu açıdan bilgi-işlem alanında çalışacak elemanlara her zaman ihtiyaç duyulmaktadır.
- Bilgi-işlem elemanlarının % 46'sı kamuda Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni (Bilgisayar Operatörü) olarak çalışmaktadır. Bilgi-işlem alanlarında çalışan lise ve dengi okul mezunlarının üçte ikisi (% 66'sı) veri hazırlama ve kontrol işletmeni olarak çalışmaktadır. Kamuda lise ve dengi okul mezunu veri hazırlama işletmenlerinin oranı % 73, özelde ise % 47 dir.
- Ankara ilinde kamudaki bilgi-işlem merkezi personelinin % 47'si veri hazırlama işletmenleridir.
- Bu meslekte kadınların çalışma oranı fazladır. Özellikle özel işyerleri yabancı dil bilen bilgisayar elamanını tercih etmektedir.
- Türkiye'de 20.000'in üzerinde bilgisayar elemanı çalışmaktadır. Bunun yaklaşık 7.000'i veri hazırlama ve kontrol işletmenidir.

- Anadolu meslek liseleri,kız meslek/meslek liseleri ve çok programlı liselerin endüstri meslek liselerinin “Bilgisayar “bölümünde verilmektedir

Meslek Eğitiminin Verildiği Yerler

Anadolu kız meslek liselerinin "Bilgisayar" bölümü,  4 yıl, Anadolu ticaret liselerinin "Bilgisayar" bölümü i 4 yıl, endüstri meslek liselerinin "Bilgisayar" bölümü 4 yıl, Anadolu meslek liseleri "Bilgisayar" bölümü  4 yıldır.
Mesleğin eğitiminde;
Bilgisayar Bilimlerine Giriş, Programlama Dilleri, Data Yapıları, Algoritmalar, Modern Mantık, Mikro İşlemciler, Sistem Analizi, Dosya Organizasyonu ve Veri Tabanı Yöntemi, İşletim Sistemleri vb. derslerin yanı sıra seçmeli meslek dersleri okutulmaktadır. (Örneğin: Lotus, Windows, Sql, Network, Cat gibi.)

Meslek Eğitimine Giriş Koşulları

- Endüstri meslek liseleri,kız meslek/meslek liseleri ve çok programlı liselere girmek için ilköğretim okulu mezunu olmak ve okulca belirlenen giriş koşullarına uygun olmak gerekir.
- Anadolu meslek ve Anadolu teknik liseleri ile Anadolu Kız Meslek Liselerinde bu mesleği öğrenmek isteyenlerin ilköğretim okulu mezunu olmaları ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından merkezi sınavla yapılan Orta Öğretim Kurumları   Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı'nı kazanmaları gerekir.
- Yüksek okullar için en az lise veya dengi okul  mezunu olmak ve ilgili bölümün sınavını kazanmak gerekir.
- Özel kurslar ve halk eğitim merkezleri için herhangi bir koşul yoktur.

Eğitimin Süresi ve İçeriği

Anadolu kız meslek liselerinin "Bilgisayar" bölümü,  4 yıl, Anadolu ticaret liselerinin "Bilgisayar" bölümü i 4 yıl, endüstri meslek liselerinin "Bilgisayar" bölümü 4 yıl, Anadolu meslek liseleri "Bilgisayar" bölümü  4 yıldır.
Mesleğin eğitiminde;
Bilgisayar Bilimlerine Giriş, Programlama Dilleri, Data Yapıları, Algoritmalar, Modern Mantık, Mikro İşlemciler, Sistem Analizi, Dosya Organizasyonu ve Veri Tabanı Yöntemi, İşletim Sistemleri vb. derslerin yanı sıra seçmeli meslek dersleri okutulmaktadır. (Örneğin: Lotus, Windows, Sql, Network, Cat gibi.)

Meslekte İlerleme

- Meslek eğitiminden sonra niteliğini arttırmak açısından kişi yabancı dil ve bilgisayar programcılığı kurslarına katılabilir. Aynı zamanda işyerlerinin kısa süreli ve uzun süreli hizmet-içi eğitimleriyle bilgisayar alanında bilgi ve becerilerini arttırabilir.
Meslek liselerinin “Bilgisayar” alanından mezun olanlar gerekli şartları taşımaları şartıyla istedikleri takdirde, ÖSYM’nin bu bölüm için belirlediği ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler.

Ayrıca meslek liselerinin “Bilgisayar” alanından mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan ÖSS’ye girip başarılı oldukları takdirde, ÖSYM’nin “Bilgisayar” alanından mezun olanlar için belirlediği lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle,  öncelikle yerleştirilebilmektedirler.

- Bu meslekte başarılı, kendisini geliştirebilen ve konuya ilgili bir kişi üniversite eğitimi de almış ise sistem programcılığına kadar yükselebilir. Meslek lisesi  mezunu bilgisayar operatörünün  yükselme imkanı kamu kuruluşlarında daha sınırlıdır. Özel sektörde ise bilgisayar alanında sorumluluğu ve yükselme şansı daha fazla olabilir.

Burs, Kredi ve Ücret Durumu

- Meslek lisesi eğitiminde öğrenciler 3. sınıftan itibaren haftada 2 gün okulda ,3 gün işletmelerde beceri eğitimi yaparlar. Anadolu meslek liselerinde 2. sınıf sonunda toplam 300 saatlik bir yaz stajı uygulanmaktadır. Bu uygulamalar sırasında öğrencilere asgari ücretin % 30'undan az olmamak koşulu ile ücret verilir.
- Meslek yüksekokulu öğrencileri Kredi ve Yurtlar Kurumu'nun vermiş olduğu öğrenci kredisinden yararlanabilirler.
- Eğitim sonrası kazanç durumu  ise işyerinin özelliğine, büyüklüğüne, iş tecrübesine göre değişmektedir. Ücretler genellikle asgari ücretin 2,5 ile 3,5 katı arasında değişmekle birlikte, çalışma süresi ve tecrübeye göre farklılaşmaktadır. Kamu kuruluşlarında bilgisayar operatörlerine ücretin dışında bilgisayar tazminatı verilmektedir. Özel sektörde ise asgari ücret sınır olmak üzere işyerinin ücret uygulamasına göre ücretler değişebilmektedir.

Diğer