Sağaltım Planı
Hedef Davranış: Derse uygun olmayan davranış
Hedef Davranışın Tanımı: Mesut, derste sırasında öğretmen ders anlatırken ya da öğrenciyle ilgilenirken mırıldanır ya da el çırpar, ya da öksürür, arkadaşına ya da öğretmene bazen bir bazen iki eliyle (bazen koluna bazen beline bazen boynuna) dokunur, ya da ıslık çalar, ya da masasını bazen bir bazen iki eliyle ileri geri iter, ya da sandalyesini ileri geri iter ya da öğretmenin ya da arkadaşlarının boynunu her iki eliyle sarılır, ya da elektrik düğmesini açıp kapatır.
Hedef Davranışın Olası Nedenleri: Öğretmenin öğrencinin uygun davranışlarını görmemesi, Mesut sessizce parmak kaldırdığında öğretmenin fark etmemesi. Sınıfta her zaman bir etkinlik oluyor ancak öğrenci bireysel olarak bir etkinlikle uğraştığında bu davranışları yapmıyor (bir şeyler yazması söylendiğinde, bir şeyler okuması istendiğinde bireysel etkinliklerde bu davranışları görülmüyor) öğretmenin öğrenciye her zaman etkinlik vermemesi. Mesut masayı ileri geri ittiğinde elektrik düğmesinin açıp kapadığında öksürdüğünde gibi davranışlarından sonra öğretmenin uyarması yapma demesi. Sınıfta kurallar var fakat öğretmen kurallara uygun davranışları arada bir görüyor bazen pekiştiriyor. Mesut, sessizce yerinde oturduğunda öğretmenlerin, onun uygun bir şekilde oturmasıyla ilgilenmemeleri ve pekiştirmemeleri.
Davranışın İşlevi: “Dikkat çekme ve ilgilenme ” olarak belirlenmiştir.
Davranış Sağaltımı önerisi:
1- Uyuşmayan Davranışların Ayrımlı Pekiştirilmesi İşlem Süreci: Normlara uygun olmayan davranışla aynı anda yapılamayan davranışların pekiştirilmesidir. UDAP, normlara uygun olmayan davranışla aynı anda yapılamayan kabul edilebilir davranışın güçlendirildiği yalın bir işlem süreci olduğu için UDAP işlem sürecini kullanmaya karar verdim. Davranışın işlevini belirledikten sonra bu bilgiler sonucunda uyuşmayan davranışı seçerim.
2- Vekaleten Pekiştirme: Davranışları değiştirilmesi amaçlanan öğrencinin, gözlediği bir başka öğrencinin davranışlarının pekiştirilmesidir. Sınıfa uygun davranışları yeterince akıcı olmayan öğrencinin, sınıfa uygun davranışlarının akıcılığını arttırmak için, öğrenciyle benzer tepkileri gösteren, sınıfa uygun davranışları olan öğrencinin uygun davranışlarını pekiştirerek vekaleten pekiştirmeyi uygularız.
Uyuşmayan davranışlar:
1- Sırasında ağzı kapalı, sırtı sandalyeye yaslı, elleri sıranın altında ya da elleri bağlı, ayakları yere değecek şekilde sessizce bekleme ( oturma) Öğretmen “Aferin Mesut sen yerinde, sessizce ellerin, kolların bağlı çok güzel oturuyorsun.” der.
2- Sırasında oturmuş vaziyette sessiz (ağzı kapalı) bir şekilde parmak kaldırarak konuşma hakkı isteme.
3- İstenilen bir etkinliği sessiz bir şekilde yapma.
4- İki kişi konuşurken, sırasında, ağzı kapalı, sırtı sandalyeye yaslı, elleri sıranın altında ya da elleri bağlı, ayakları yere değecek şekilde sessizce bekleme ( oturma).
5- Öğretmen, onun yanındaki arkadaşlarına ders anlatırken, ağzı kapalı, sırtı sandalyeye yaslı, elleri sıranın altında ya da eleri bağlı, ayakları yere değecek şekilde sessizce bekleme ( oturma) ya da bir etkinlikle sessizce uğraşma.
6- Arkadaşı yanında otururken, ağzı kapalı, sırtı sandalyeye yaslı, elleri sıranın altında ya da elleri bağlı, ayakları yere değecek şekilde sessizce bekleme ( oturma) ya da bir etkinlikle sessizce uğraşma.
Etkili Pekiştireçler:
a) Yiyecek Pekiştireşleri
- Kola
- Çikolata
b) Sosyal pekiştireçler
- Aferin, çok güzel, bravo
- Alkışlama
- Onun elinin avuç içine vurarak “çak” yapma
c) Etkinlik Pekiştireçleri
- Yemekhaneye ilk giden olma
- Nöbetçi olma
- Yazı yazma
Ortam Yapılandırması:
a) Mesut’un davranışı ortamın yapılandırmasını gerektirmediği için ortamla ilgili herhangi bir yapılandırma yapılmayacaktır.
b) Mesut’un eski oturduğu sırasının yanında, uygulamacı, bir sandalyeye oturarak Mesut için önceden planlanan sağaltım sürecini uygulamaya başlar. İlk başlarda uygulamacı, öğrencinin yanına oturarak, her uyuşmayan davranışını pekiştirirken, sonralarını normal sınıf düzenindeki pekiştirme şekline (yani sınıf öğretmeninin, sınıfın herhangi bir köşesinden Mesut’a bakarak Mesut’ u pekiştirmesi) dönüşmesi için, zamanla sandalyesini, Mesut’un sırasının yanından öğretmen masasının yanına doğru uzaklaştırarak pekiştirmeye devam eder ( şekil verme ). Daha sonraları uygulamacı, ayağa kalkarak, sınıfın öğretmen masasına yakın bir köşesinden pekiştirmeye devam eder. En sonunda da uygulamacı, sınıfın herhangi bir köşesinde durarak ve sonrada sınıfta dolaşırken Mesut’u pekiştirmeye devam eder.
( Öğretmen masasına
yakın bir yerde ayaktadır )
Öğretmen
Masası
Ö.men Ö.men
Masası Masası
Öğretmen Ö.men Ö.men
Mesut Mesut Mesut
Uygulayıcı
( Sınıfta dolaşır )
( Şekil - 3 )
( Şekil – 1 ) ( Şekil – 2 )
Uyuşmayan Davranışların Ayrımlı Pekiştirilmesi İşlem Sürecinin Uygulanması:
1.Gün:
Pekiştirmeye başlamadan önce, Mesut’a uyması gereken açıklarım. Açıklarken de, “ Mesut sen ellerin bağlı, ağzın kapalı yerinde oturacaksın.” derim. Dedikten sonra, Aferin çok güzel ellerin bağlı, ağzın kapalı yerinde oturuyorsun Mesut derim.
Semra ve Ayhan öğretmen, birisine ders anlatırken sen ağzın kapalı, ellerin bağlı bir şekilde oturacaksın.” derim
Mesut’a kuralları bu şekilde anlattıktan sonra “Eğer sen bütün bu kurallara uyarsan, bu koladan ya da çikolata kazanacaksın” derim kola ve çikolata gösteririm.
Daha sonra uyuşmayan davranışı her olduğunda pekiştiririm. Mesut, yerinde elleri bağlı, sessizce ( ağzı kapalı bir şekilde) oturduğunda “Aferin Mesut, sen yerinde çok güzel, ellerin bağlı, ayakların masanın altında, ağzın kapalı bir şekilde oturuyorsun harikasın” derim. İlk zamanlarda sürekli pekiştiririm. Yapılan olumsuz davranışlarla ilgilenmem, görmezden gelirim.
Not: Öğrencinin ders içindeki uyuşmayan davranışları belirlenen sosyal pekiştireçle pekiştirilecektir. Ders sonunda ya da günün sonunda ise belirlenen etkinlik ya da yiyecek pekiştireciyle pekiştirilecektir.
Sınıf öğretmenlerinin haberdar edilmesi:
Sınıf öğretmenleriyle konuşarak bu uygun olmayan davranışın gerçekleştiğinde hiçbir tepki vermemeleri, diğer çocukların olumlu davranışların pekiştirilmesi (vekaleten pekiştirme) ve uyuşmayan davranışımızın gerçekleştiğinde davranışın betimlenerek pekiştirilmesi sağlanmalıdır.
Pekiştireç tarifesi:
Mesut’un uyuşmayan davranışları her gerçekleştiğinde pekiştirilerek sürekli pekiştirme tarifesi uygulanır. Bu davranışlar çocuğun davranış dağarcığında olduğu için sadece ilk gün sürekli pekiştiririm. Yani uyuşmayan davranışı her yaptığında pekiştiririm. İlk gün bu tarife uygulandıktan sonra sabit aralı pekiştirme tarifesi uygularım, önce ortalama 3 dakikada uyuşmayan davranışı yaptığında pekiştiririm sonra ortalama 5 dakika, daha sonra ortalama 7dakikada uyuşmayan davranışı yaptığında pekiştiririm Daha sonra değişken aralı pekştirme tarifesine geçerim, ortalama 3dk, ortalama 5dk, ortalama 7dk, ortalama 10 dakikada uyuşmayan davranışı yaptığında pekiştiririm
2.Gün:
Sabit aralı pekiştirme tarifesini uygulamaya başlarım. SA.3 dakika ile 15 dakika pekiştiririm. Sonraki 15dakikada da DA.3 ile pekiştirmeye devam ederim. Üçüncü 15 dakikada ise değişken aralı tarifede yakaladığım en yüksek süre olan 5 dakika SA.5 dk.olarak pekiştiririm.
3. Gün:
SA.5 dk. ile ilk 15dakika pekiştiririm. Sonraki 15dakikada da DA.5 dk. ile pekiştirmeye devam ederim. Üçüncü 15 dakikada ise değişken aralı tarifede yakaladığım en yüksek süre olan 7 dakika ile SA. 7 dakika ile pekiştiririm.
4. Gün:
SA.7 dk. ile ilk 15dakika pekiştiririm. Sonraki 15dakikada da DA.7 dk. ile pekiştirmeye devam ederim. Üçüncü 15 dakikada ise değişken aralı tarifede yakaladığım en yüksek süre olan 10 dakika ile SA. 10 dakika ile pekiştiririm.
5. Gün:
SA.10 dk. ile ilk 15dakika pekiştiririm. Sonraki 15dakikada da DA.10 dk. ile pekiştirmeye devam ederim. Üçüncü 15 dakikada ise değişken aralı tarifede yakaladığım en yüksek süre olan 12 dakika ile SA. 12 dakika ile pekiştiririm.
6. Gün:
SA.12 dk. ile ilk 15dakika pekiştiririm. Sonraki 15dakikada da DA.12 dk. ile pekiştirmeye devam ederim. Üçüncü 15 dakikada ise değişken aralı tarifede yakaladığım en yüksek süre olan 15 dakika ile SA. 15 dakika ile pekiştiririm.
7. Gün:
SA.15 dk. ile ilk 15dakika pekiştiririm. Sonraki 15dakikada da DA.15 dk. ile pekiştirmeye devam ederim. Üçüncü 15 dakikada ise değişken aralı tarifede yakaladığım en yüksek süre olan 15 dakika ile SA. 15 dakika ile pekiştiririm.
8. Gün:
SA.15 dk. ile ilk 15dakika pekiştiririm. Sonraki 15dakikada da DA.15 dk. ile pekiştirmeye devam ederim. Üçüncü 15 dakikada ise değişken aralı tarifede yakaladığım en yüksek süre olan 17 dakika ile SA. 17dakika ile pekiştiririm.
9. Gün:
SA.17 dk. ile ilk 15dakika pekiştiririm. Sonraki 15dakikada da DA.17 dk. ile pekiştirmeye devam ederim. Üçüncü 15 dakikada ise değişken aralı tarifede yakaladığım en yüksek süre olan 20 dakika ile SA. 20 dakika ile pekiştiririm.
10. Gün:
Artık Mesut’u her 20 dakikada bir pekiştirir hale geldikten sonra, diğer dersler ve günlerde artık değişken aralı pekiştirme tarifesini uygulamaya devam ederim.
sariihasan@hotmail.com http://ozelegitimuzmani.blogspot.com/
- SINIRSIZ Kullanıcı ve Öğrenci
- Veritabanı sunucu hizmeti
- Uzak sunucuya otomatik yedekleme
- E-fatura entegrasyonu
- Web tabanlı (mobil uyumlu) veya Masaüstü kullanımı
- MEBBİS otomatik veri alma ve aktarımı
- Tüm formların otomatik hazırlanması
- Yılsonu değerlerlendirme işlemlerinin tek tuşla yapılması
- Faturaların otomatik üretilmesi ve hatasız MEBBİS'e aktarılması
- Online teknik destek imkanı
- Pratik ders yazılabilmesi
114 kurum iş ilanı var. Hemen başvuru yaparak özel eğitim ve sağlık sektöründe yerini al.
Umut Yolu Özel Eğitim ve Reh.Merkezi
Psikolog İş İlanı
Dün
Ankara
Basamak Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi
Özel Eğitim Öğretmeni İş İlanı
5 gün önce
İSTANBUL (Anadolu)
Disleksi Özel Öğrenme Güçlüğü Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite
Çocuk Gelişimcisi İş İlanı
Bugün
İSTANBUL (Anadolu)
Disleksi Özel Öğrenme Güçlüğü Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite
Fizyoterapist İş İlanı
Bugün
İSTANBUL (Anadolu)
Özel Bahçelievler Kuzey Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi
Dil ve Konuşma Terapisti İş İlanı
Dün
İSTANBUL (Avrupa)
iş arayan 675 kişi var. Hemen irtibata geçerek personel eksikliğinizi tamamlayın.
[ Üyelere Özel ] 14-11-2012 14:45:43
Güzel bir paylaşım.. Sarp Bengü doğru söylüyosunuz belki sizde işe yaramayabilir bu teknikler, ama engelli bireylerde ve onların öğretmenlerinde gayet işe yarar... lütfen emeğe saygı gösterelim.
[ Üyelere Özel ] 20-03-2010 18:48:34
Sarp bengü sizin elinizde hangi teknikler var?alaycı yorumunuz bilgisizliğinizdendir.
[ Üyelere Özel ] 20-03-2010 16:28:02
size küçük bir cocker hediye etmek isterim köpek eğtimini öğrenminiz yararlı olacaktır sanırım onrda bile bu yöntemler pek işe yaramaz:)