PSİKOLOJİK TESTLERİN GELİŞİM TARİHÇESİ

Bu yazıda Dünyada ve ülkemizde psikolojik testlerin tarihsel gelişimi kimi kaynaklardan istifade edilerek değerlendirilmiştir.

PSİKOLOJİK TESTLERİN GELİŞİM TARİHÇESİ

KISA TARİHÇE

Çağdaş psikolojik ve eğitsel testlerin kökeni, geçmişin Antik Çin (M.Ö. 2200) ve Klasik Yunan medeniyetlerine kadar uzanır.

Üç önemli gelişme, psikolojik testlerin başlangıcını belirler.

1) Çinde’ ve daha sonraları Yunanistan’da devlet hizmetlerinde çalıştırılacak, orduya alınacak kamu görevlisi ve askerler için kullanılan seçme sınavları

2) Okul ve üniversitelerde başarı değerlendirilmesi için geliştirilmiş ölçme araçları

3) Avrupa ve A.B.D.’de 19. yy.’da davranış bilimcilerin başlattığı ölçme ve değerlendirme çalışmaları

Önceleri sözlü olan yarışmaya dayanan seçme sınavları Avrupa’da parşömenin yerini alan kâğıdın tanınmasıyla yazılı sınavlar haline gelmiş.

Antik Çin’de var olan kâğıdı Araplar 751’de Semerkant’a aldıklarında Çinlilerden öğrenmişler. Avrupalılar da bunu Haçlı Seferlerinde görmüş ve almışlardır.

Yarışmaya dayanan yazılı sınav sistemini, Avrupalılar ilk kez 16.yy’da Çin’de görmüş, beğenmiş ve kendi ülkelerinde uygulamak için girişimde bulunmuş.

Fransa’da Voltaire yazılı sınav sisteminin kullanımını savunmuş, 1791’de bir reform olarak ortaya çıkmıştır.

Yine Çin’e giden İngiliz diplomat ve misyonerlerde yazılı seçme sınavı ile tanışmış aynı sistemi ülkelerinde uygulamaya başlamışlar.

İngiliz deneyimi, Amerika’da yarışmalı seçme sınavlarına ilgi uyandırmış, 19. yy’da devlet kadrolarına memurların seçilmesinde politik etkileri ortadan kaldıracak adil ve nesnel yöntemin bu sınavlarla olabileceği kabul edilmiş, kongrede kanun maddesi olarak önermiş.

Öğrenci, veli, verilen eğitimler, kesilen faturalara ait ayrıntılı istatistik çıkartın.

Ancak nesnel test puanlama ve değerlendirme tekniklerinin gelişmesi için daha bir süre beklemek gerekmiştir.

Bilimsel ölçme, psikologların deneysel nitelikteki bireysel çalışmalar şeklinde başlamıştır.

Daha sonra psikometri araştırmaları kurumlaşmış, üniversitelerde ekipler halinde çalışna bilimcilerin çabalarını, uzmanlık dalı haline getirmiştir.

20. Yüzyılın ilk yarısında, ölçme (1931-1954) bireysel sanat olmaktan çıkmış, psikometri adıyla bir tenoloji niteliği kazanmıştır.

Test geliştirme teknikleri hazırlanmış, kitap halinde yayımlanmış ve derslerde öğretilmeye başlanmıştır.

İstatistiğin de büyük katkılarıyla geliştirilen ölçme teknikleri daha net, anlaşılır, bilimsel bir uzmanlık dalı olmuştur.

Pek çok psikolog, eğitimci psikometri çalışmalarını yapabilecek yeterliliğe ulaşma imkânı bulmuştur.

Böylece psikolojik ölçme ve değerlendirme; ruh sağlığı merkezlerinde, psikiyatri kliniklerinde, eğitim kurumlarında, sanayi ve işletmelerde yaygın bir şekilde kullanıma sokulmuştur.

Psikometri Alanında Hizmet Veren, Önemli Katkıları Olan, Literatüre Geçmiş Araştırmacılar

İngiltere’de

• Fransis Galton (1822-1911)

• Karl Pearson (1857-1936)

• Chales Spearman (1863-1945)

Almanya’da

• Emil Kraepelin (1856-1926)

• Herman Ebbinghause (1850-1909)

İsviçre’de

• Herman Rorschach (1884-1922)

Fransa’da

• Edouard Sequin (1812-1880)

• Alfred Binet (1857-1911)

Amerika’da

• James McKeen Cattel (1860-1944)?

• Henry Goddard (1866-1857)?

• R.S. Woodwort (1869-1962)

• Willliam Stern (1871-1938)

• Edward Thorndike (1874-1949)

• Robert Yerkes (1876-1956)

• Lewis Terman (1877-1956)?

• Edward Strong (1884-1963)

• Arthur Otis (1886-1956)

• Lois Thurstone (1887-1953)

• R.B. Cattel (1893-?)

• Henry Murray (1893-1953)

  Öğrenci ve Veli bilgilerinin kolayca takip edin.

• David Wecshsler (1896-1981)

• J.P. Guilford (1897-1987)

• Stark Hathaway (1903-?)

(Du Bois, 1970) (Öner,2012)

İlk deneysel psikologlar gerek tercih ettikleri konular itibariyle gerekse lisans eğitimlerinin etkisi ile fizyoloji ve fizik biliminin etkisi altında kalmışlardır. Laboratuarda çalıştıkları görsel, işitsel ve diğer duyu organlarının hassasiyeti ve bilhassa reaksiyon zamanı ile ilgilenmişler.

Bir testing hareketi başlamıştır.

Testing hareketinin canlanmasında sorumlu tutulacak kişi İngiliz Biolog Sir. Francis Galton’dur. Sayısız çalışma ve araştırmalarında faaliyetini insan ırsiyeti üzerinde yoğunlaştırmıştır. Ve bu ırsiyet üzerindeki araştırmalarında Galton, yakınlığı bulunan ve bulunmayan kişilerin özelliklerini ölçme ihtiyacını fark etmiştir. Bu şekilde ebeveyn, çocuklar, kardeşler, kuzenler ve ikizler arasındaki benzerlik derecelerini incelemeyi hedeflemiştir. Bu bakış açısıyla, Galton çeşitli eğitim kurumlarında öğrencilerin sistematik olarak antropometrik kayıtlarını tutmak için araştırma düzenleri ve araç-gereçleri geliştirmiştir.

Galton 1884’de özel bir laboratuar açıyor ve insanlara ücret karşılığı bireysel farklılıkları, belirli fiziksel özelliklerini, örneğin görme, işitme keskinliği, adele güçleri, reaksiyon zamanları gibi fonksiyonlarını ölçmeye çalışıyordu.

Irkları iyileştirme adına bugün “öjenik” denilen bilimin kuruculuğunu yapmış, dernek kurmuş, Eugenics Review adıyla dergi çıkarmış, servetinin bir bölümünü de bu derneğe miras bırakmış.

“Her şeyi ölçen adam” lakabıyla ünlenen ancak popülarite açısından küzeni Charles Davin’in gölgesinde kalan Galton’u tek bir alanla sınırlı olarak tanımlamak imkânsızdır.

Öğrenci, veli, verilen eğitimler, kesilen faturalara ait ayrıntılı istatistik çıkartın.

2,5 yaşında okuduğu, yazabildiği söylenen, o yaşlardan itibaren bir dahi olduğu söylenen Galton başladığı okulları yarım bırakmış, kuzeni Darwin gibi Cambridge gitmiş, orada pek çok ilgi alanı bulmuş, her birinde bilim dünyasına önemli katkılarda bulunmuş. Coğrafya’dan metoorolojiye, antropolojiye, kalıtımdan bireylerarası farklılıklara, matematikten istatistiksel yöntemlere, sözcük çağrışım testlerine dek önemli katkıları vardır.

Bugün “parmak izi” denen şeyi keşfeden kendisidir.

İstatistikte “regresyon analizi” denen tekniği de geliştiren kişi.

Bütün bunlarda Galton’un çıkış noktası, dâhiliğin kalıtsal olduğu ve ırkların iyileştirilebileceğini kanıtlama arzusudur.

Galton; zekâ ile fiziksel özellikler arasında bir ilişki olduğuna inanıyordu.

Bu amaçla zekâ, tepki süresi, görüş keskinliği, duyu ayırt etme yetisi, sözcük çağrışımları, kavrama, işitme keskinliği gibi konularda çok sayıda deney yapmıştır.

Bu araştırma ve deneyler için bugünün psikometrisine önemli katkıları bulunan çeşitli testler, cihazlar, istatistiksel yöntemler geliştirmiştir.

Galton barı, Galton ıslığı, ağırlıklar.

Sıralama skalası, sual varakası bugünkü envanter çalışmalarını ilk orada görüyoruz.

Cinsiyete göre yüzdelik norm tabloları geliştirmiş. Değişkenler arası ilişkileri ararken korelasyon tekniğini bulmuş.

Bu teknik daha sonraları, korelasyon katsayısının (r) hesaplanmasına imkân tanıyan çarpımlar (PM) formülünün bulucusu Pearson ve istatistik bilimci Fisher tarafından geliştirilerek test kuramının psikolojik ölçmenin temeli atılmıştır.

Onun çalışmaları Thorndike ,Mc.Keen Cattel gibi kişileri kamçılamıştır.

Bireysellleştirilmş Eğitim Proğramını(BEP) kolayca hazırlayın.

Cattel’in ilk zekâ testleri Galton’un çalışmalarına dayanmaktadır.

James Mc.Keen Cattel, psikolojik testlerin gelişmesindeki rolü büyüktür. Wundt’un Leipzig’deki laboratuarında doktorasını yapmıştır. Doktorasında reaksiyon zamanında bireysel farklar üzerinde çalışmıştır.

1890’da bir makalesinde ilk kez “mental test” zekâ testi kavramını kullanmıştır. Bu makalesinde entelektüel seviyelerini tespit etmek amacıyla kullanılan bir seri test tanıtılmaktaydı. Cattel’in geliştirdiği testler bireysel olarak uygulanmaktaydı.

Mc.Keen Cattel da Galton’un görüşlerine paralel olarak zihinsel işlevlerin duyusal ayırt etme, reaksiyon tepki zamanı v.b. testlerle ölçülebileceğine inanmıştır.

Zekânın okul başarısıyla ilişkisini araştırırken algılama-davranım-duyusal ayırt etme gibi testlerden çıkarılan ölçümler ile okul notları arasındaki korelasyonların çok düşük olduğunu görmüş bulmuş, ancak bu bulguyu irdeleyen soruların yanıtları Binet’in zeka testini geliştirene değin verilmemiştir.

Alfred Binet Fransız psikologdur. Hukuk diploması almasına rağmen aile geleneği olan hekimliğe ilgi göstermiş, sonra bu ilgisini yarıda kesmiş, okulu bırakmış. Psikoloji alanında formel bir eğitim almaksızın kendi kendini yetiştirmiş Sorbonne Psikoloji Laboratuarında görev üstlenmiş dört yıl ücretsiz çalışmış. Bu sürenin sonunda o kurumun yöneticisi olmuş yaşamının sonuna kadar bu görevde kalmıştır.

Alfred Biret ve Teodor Simon 1904’de Fransız Milli Eğitim Bakanlığı tarafından, normal öğretimin yapıldığı sınıflarda sürekli başarısızlık gösteren çocukların tanısı için kurulmuş özel bir komisyonda görevlendirilmiştir.

Öğrencilere verilen dersleri MEBBİS'e otomatik aktarın.

6-14 yaş grubundaki çocuklarda zorunlu olan ilk öğretimde hangi çocukların eğitime elverişli, hangilerinin elverişsiz olduğunun belirlenmesi amacıyla ilk zeka testini “Binet-Simon Ölçeği”ni geliştirmiştir.

Çocuğun okuldaki performansını, aynı yaştan diğer çocukların performans düzeylerine kıyasla ölçmeyi hedefleyen ve artan zorluk dereceleri bulunan 30 maddelik bir testtir.

Binet; Alman ve Amerikalı bilimcilerin, bireysel ayrılıkları betimleyen çalışmalarında yalnızca duyum-algı süresi gibi basit psiko-fizik süreçleri ölçtüklerini ancak bireysel ayrılıklar gösteren karmaşık psikolojik süreçleri ele almadıklarını saptayarak bunun yapılması gerektiğine işaret etmiştir.

Bu bağlamda şekil ve sayı belleği, kelimelerle cümle kurma, kavramlar arası benzerlik ve farkları belirleme turundaki soruların, karmaşık zihinsel süreçleri ölçeceğini ileri sürmüştür.

Binet’in testi ilk başarılı zekâ testi olarak kabul edilir. Değişik alt testleri kapsayan bu ölçekte anlama, yargılama ve mantık yürütme soruları ölçülmek istenen zihinsel işlevlerin başlıcalarıdır.

1890’da Binet zekâyı dış dünyanın algılanması, algılamaların bellekte yerleştirilmesi ve bu içerik üzerinde düşünme süreci olarak tanımlamış.

Duyu, devinim ve algılamanın da yer aldığı bu zekâ testine sorular daha çok sözeldir.

Tek zekâ puanına dayalı ancak farklı zekâ türlerini de ölçmeye yöneliktir.

Yaş ölçeği ilk kez bu testte kullanılmıştır. Yaş ölçeği vardır. Mesela 3 yaşındaki normal çocukların %80-90’ının başardıkları itemler, 3 yaş itemleri olarak teste yerleştirilmiştir. Nihayet 13 yaşa kadar ayı işlemler, aynı şekilde tekrarlanarak 13 yaş itemleri oluşturulmuş.

Öğrenciye verilen eğitim modüllerinin sınır kontrolü otomatik yapın.

Takvim yaşı v.b. ölçütlere dayanarak zorluk (güçlük) düzeyi saptanan sorular, basitten karmaşığa doğru sıralanmış. Toplam puan üzerinden bir zeka ölçümünü veren bu test, uygulama, puanlama ve yorumlama yönergeleri ile birlikte hazırlanarak yayınlanmıştır. (1908)

Binet’in testi Fransa’nın dışına taşarak Avrupa’nın diğer ülkelerinde, Amerika’da kendi dillerine çevrilerek uygulamaları yapılmıştır. 1908 formunu izleyen 1911 formu ve Amerikan revizyonları 16,37,60, 72,86 yıllarında İngilizce dilinde yayınlanmış, hep güncelleniş

1960’lı yıllarda İstanbul Üniversitesi tarafından Refia Uğurel Şemin tarafından ülkemize adapte edildi. Ülkemizde hala o dönen revize edilmiş hali bulunuyor, bu anlamda sonuçların gerçeği yansıtması zor.

1988’de revizyonu öncekilerden çok farklı bir şekilde düzenlenmiş.

Bu düzenlemede zekâyı yeniden kavramsallaştıran en son kurumsal gelişme ve test yöntemleri var. Gizil Yetenekler Kuramına dayanan bireye uyarlama tekniğine göre düzenlenmiş. Bu hali adaptasyonu, çevirisi çalışması ülkemizde mevcut değil. Bu form çok daha nesnel bulunuyor. 2 yaşından yetişkinliğe kadar her yaş düzeyine uygulanıyor, yaşlara göre performans karşılaştırması yapılabiliyor.

Wecshler Zeka Ölçekleri

1930’lu yıllarda David Wecshler zeka testleri hazırlanmıştır. Erişkinlerin zeka seviyelerini ortaya koyma amacı ile hazırlandı, bu Binet’den ayrılan önemli yönüdür.

Sözel ve performans olarak iki kategoriden ve 11 alt bölümden (alt testler) oluşan bu zeka testi Binet’deki eksiklikleri gidermiş olması nedeni ile de yaygın olarak kullanılmaktadır.

Sözel ölçekler öğrenmeye ve deneyime dayalı olan kristalleşmiş zekayı ölçer. Akışkan zekâ performans gerektiren işlerde etkili ve zamanla azalıyor.

Performans Takip Formu (PKT) eğitmenleriniz internet üzerinden girsin, siz sadece çıktıları alın.

WAIS (Wecshler Adult Intelligence Scale) 16 yaş üstündeki bireylere uygulanıyor.

WAIS’e göre nevrotikler sözel alanda yüksek puan alırken, psikotikler sözel alanda düşük puan alıyor.

WISC-R (6-16) yaş bireylerin zekasını ölçüyor. Wecshler Intellinge Scale for Children. Yaş ölçeği bulunmaz. Zekayı çok yönlü inceler. Öğrenme güçlükleri duygusal problemler hakkında ipucu yakalanır.

WPPS (3-6 yaş) Wechsler Intelligence Pre-school Scale. Okul öncesi çocuklarının zeka düzeyini ölçmek için hazırlanmış.

Grup Zekâ Testleri

I. Dünya savaşı esnasında Yerkes ve Otis gibi orduda çalışan psikologların katkısı sonucu ABD’de geliştirilmiş.

Gençlerin askere alınıp alınmaması, askerlikte çıkarılması konularında karar vermek, askere alınanların orduda sınıflandırılması konularına çözüm getirmek amacıyla geliştirilmiş.

Terman’ın öğrencisi olan Otis, uygulama ve puanlama kolaylığı sağlayan nesnel (çoktan seçmeli, boşluk doldurmalı vb.) sorulardan oluşan iki formluk ordu testlerinin geliştirilmesinde öncülük etmiş.

Okuma yazma bilen askerler için Alfa formu

Okuma yazma bilmeyen askerler için Beta formu geliştirmiş.

Önceleri orduda kullanılan bu testler, daha sonra sivil bireylere uygulanmaya başlanmış.

İzleyen yıllarda bu testler, her yaş ve nitelikteki çeşitli gruplar için geliştirilen testlere örnek olmuştur.

Yetenek ve Beceri Testleri

Öğrenci, meslek ve personel seçiminde daha kullanışlı olacak farklı yetenek ve beceri testleri geliştirilmiş. Faktör analizi tekniği ile Spearman, Kelley, Thurstone, R.B. Cattell’in çalışmaları sonucu psikolojik nitelikleri belirleyen boyutlar ve bu boyutların bileşimi saptanmış. Zaman içinde faktör analizi ile birlikte birbirinden bağımsız yetenekler saptanmış ve testler geliştirilmiş.

Öğrenci, veli, verilen eğitimler, kesilen faturalara ait ayrıntılı istatistik çıkartın.

Kişilik Testlerinin Tarihçesi

Bu alandaki öncü kişi Emile Kraepelin’dir.

Bir psikiyatr olarak normaller ile akıl hastalarını karşılaştıran ayırt etme çalışmaları olmuştur.

Bu çalışmalarında zihinsel yetenek, bellek, eğitilebilirlik, duyarlılık, uyku derinliği, yorulma, dinlenme gibi konularda bireylerarası farkların saptanmasını amaçlamıştır.

Ölçme işleminin standart koşullarda yapılması gerektiğini, ölçmenin aynı bireyler üzerinde birkaç kez tekrarlanması ile şahsa bağlı değişikliklerin kontrol edilebileceği (ki bu daha sonraları bir güvenilirlik tekniği olarak tanımlanmıştır) böylece gerçek bireysel farkların ortaya çıkabileceğini ileri sürmüştür.

Ayrıca norm dışı bireylere 1882’de serbest çağrışım tekniğini uygulamış, yapılandırılmamış bir teknikle bireylerin kişilik yapıları hakkında bilgi toplamaya çalışmıştır. Freud ve Jung ile başlayan bu tekniğin klinik çalışmalarda uygulanan izlenimci ölçmeye kazandırmıştır.

Woodworth tarafından geliştirilen bir başka teknik “kendini anlatma” self-report. Bu teknik nevrotik kişileri belirlemek, askere almamak için geliştirilmiş. Woodworth’un Kişisel Bilgi Formu, adı budur. 100 nevrotik belirtiyi içeren 116 maddelik basit “evet” ya da “hayır” şıkları ile yanıtlanan uygulaması puanlaması kolay bir ölçektir.

Semptomlar listesi oluşturmuş.

Belirti taraması yapan bu ölçek, aynı zamanda normal-nevroz ayırımı yapıyor.

Woodworth’un madde yazma tekniğini kullanan Hathaway ve Mc. Kinley 1940’da MinnesotaÇok Yönlü Kişilik Envanterlerini oluşturuyorlar.

Klinik anlamı olan maddelerin, normal ve anormal denekleri birbirinden ayırt etmesi ile geçerliği saptanan bu teknik, daha sonra standart tüm kişilik ölçeklerinde uygulanmıştır.

Öğrencilere verilen dersleri MEBBİS'e otomatik aktarın.

550 maddeden oluşan envantere sapkın alışkanlıklar kişisel sosyal tutumlar ve psikiyatrik belirtiler konuların da 1000 madde ile başlanmış; normal ve psikiyatrik deneklere uygulanarak iki grubu en iyi ayıran 550 madde seçilmiştir. Yani MMPI geliştirilme şekli Görgül Strateji’dir.

(Dış bir kriter yoluyla test maddeleri seçilir. Puanlama ağırlıklarının derecesinde dış kriter kullanılır. Normal bir örneklem grubuna uygularız. 25 veya daha üst persantil değeri maddeleri teste alınır veya alınmaz, duruma göre ayıklanır. 25’in altı alınmaz.) MMPI, California Çok Yönlü Kişilik Envanter bu yolla geliştirilmiş.)

Madde geliştirme tekniklerinin mükemmelleşmesine katkıda bulunan bu ölçek de bir de ilk kez çok yeni olan “geçerlik” alt testi olacaktır.

Geçerlik puanı, yanıtların sosyal beğenilirlik ve gerçeği yansıtma düzeyi belirleyen göstergedir.

Daha sonra envanter türü testlerin kimi sınırlılıklarından ötürü projektif (yansıtıcı) testler gündeme Rorschach Mürekkep Lekesitesti bunların en klasik örneğidir. Diğer klinik testlerle arasında yüksek korelasyon saptanmamakla birlikte, klinik uygulamacılar tarafından benimsenmiş, değerlendirmeye alınan bireyi tehdit etmeden, birey hakkında izlenimci ve bütüncül bilgi verme niteliği yönünden benimsenmiştir.

Jung’un öğrencisi İsviçreli Psikiyatrist Herman Rorshach 1921’de Psychodiagnostik adlı kitabıyla psikiyatrik tanıda kilometre taşı olan Mürekkep Lekesi testini kullanıma sunmuştur.

Amerikan Psikiyatr, D. Levy ile psikolog S.Beck’in 1930’lardaki seri yayınlarıyla test 1940 ve 60’larda klinik psikolojide en yaygın kullanılan tanı tekniği haline gelmiştir.

Amerikanlı Henry Murray’ın (1893-1988) resim kartları hikayesi olan Tematik Algı Testi T.A.T. Projektif bir tekniktir, ve Rorchach’dan daha net uyaranlar verilir.

Öğrenciye verilen eğitim modüllerinin sınır kontrolü otomatik yapın.

Florance Goodenough’ın İnsan Resmi Çizme Testi (1926) de projektif tekniklerdendir.

Diğer izlenimci teknikler Freud ve Jung’un serbest çağrışım kavramına dayanan cümle tamamlama, resim tamamlama oyuncaklarla hikâye anlatımı testleridir.

Tümüyle ya da kısmen belirsiz uyarıcılara gösterilen davranımları ve yorumları içeren projektif testler, yanıtlayıcı fazlaca tehdit etmez, kişiliğin dinamikleri hakkında bilgi verir. Psikopatolojik çalışmalarda sık kullanılır. Puanlanması bakımından yorumlanması bakımından çok fazla deneyim gerektirir.

TÜRKİYE’DE PSİKOLOJİK TESTLERİN TARİHÇESİ

Türkiye’de sistemli test ve ölçme değerlendirme çalışmaları Binet-Simon zeka testinin 1915’de Türkçe’ye çevrilmesi ile başlıyor. İbrahim Alaaddin Gövsa “Zeka Mikyası”nı hazırlamıştır.

1925 yılında Fahrettin Kerim Gökay, Tecrubi Ruhiyat Laboratuarı”nı kuruyor. Kavramsal düzeyde yayınlar ile Psikolojik testlerle ilgili konular fikir hayatına girmeye başlıyor.

1930-1945’de konuyla ilgili çalışmalar sürüyor.

1950 öncesi yıllarda İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Pedogoji Enstitüsü ile Psikoloji Bölümü ve Ankara’da Dil-Tarih-Coğrafya Fakültesi Pedogoji ve Psikoloji Bölümlerinde bazı test çalışmaları ve yayınlar var. İstanbul’da Refia Şemin, Binet testinin Türkçe’ye kazandırılması için uğraşmış. Ankara’da Muzaffer Başoğlu Standard Binet’yi Türkçeye aktararak yayınlamıştır. (1945)

Milli Eğitim Bakanlığı 1953’de Test Araştırma Bürosu’nu ve psikoteknik laboratuarları kuruyor. Başına Prescot getirildi. Test geliştirme uyarlama denemeleri başlıyor. Bu merkezde aynı zamanda test uzmanı da yetiştirilerek eğitim kurumlarına ölçme ve değerlendirme alanında danışmanlık hizmetleri götürülüyor.

Öğrenciye verilen eğitim modüllerinin sınır kontrolü otomatik yapın.

ABD’den davet edilen test uzmanları Test Araştırma Bürosuna teknik danışmanlık yapıyor. Bir grup Türk eğitimci ABD’ye lisansüstü eğitime yönlendiriliyor.

1958’de bir yönetmelikle Rehberlik ve Araştırma Merkezi olarak değiştirilen Büro, standart başarı ve yetenek testleri hazırlıyor.

Bunların kimileri telif, çoğunluğu ise yabancı testlerin uyarlanması şeklinde olmuştur.

Test Araştırma Bürosu’nda ilkokul ve ortaokul seviyesinde birçok başarı testi geliştirildi.

Yetenek ölçümünde kullanılacak Amerikan Yetenek testleri Türkçe’ye tercüme edildi.

Thurstone Zihin Kabiliyetler

Otis Zihin Kabiliyetleri

Farklı Kabiliyetler Testi (D.A.T)

Genel Kabiliyet Testi, gibi

Bu testler 1953 ve sonrası yıllarda, bazı okullarda öğrenci seçme işinde, devlet yarışma sınavlarında ve okul rehberlik programlarında kullanılmıştır. Böylece seçme sınavları klasik yazılı yerine testler yolu ile Türk Eğitim Sisteminde ilk defa yapılmıştır.

İstanbul Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, ODTU, Hacettepe 1950’li yıllarda 1970’lerde Boğaziçi’nin ve Ankara’nın Psikoloji ve Eğitim Bölümleri’nin açılmasıyla testlere olan ilgi ve gereksinim ciddi bir biçimde ifade edilmeye başlandı.

Klinik ve Psikolojik Danışma Merkezlerinin açılması ile üniversitelerde lisansüstü programların yaygınlaşması ile tez çalışmalarında, sosyal bilimcilerin araştırmalarında ölçmeye testlere olan ilgi arttı.

Son yıllarda daha hızlı, sistemli bir şekilde test geliştirme, uyarlama, standardizasyon çalışmaları artmıştır. Ürüne dönüşen çabalar Ulusal Psikoloji, Psikiyatri, Nöroloji, Eğitim Kongre programlarında ve bildiri kitaplarında görülebilir.

Performans Takip Formu (PKT) eğitmenleriniz internet üzerinden girsin, siz sadece çıktıları alın.

Uzm- Psk. Banu Beyaz

KAYNAKLAR

Aydın, Betül.Psikolojik Testler Ders Notları. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü, İstanbul, 1992
Akbağ, Müge.Psikolojik Testler Ders Notları. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü, İstanbul, 2006-2007
Budak,Selçuk.Psikoloji Sözlüğü.Bilim ve Sanat Yayınları.Ankara.2000
Cohen Jay Ronald.Swerdlik Mark. E. Psychological Testing and Assesment.Psikolojik Test ve Değerleme. Çeviri Editörü. Prof.Dr. Ezel Tavşancıl.Nobel Akademik Yayıncılık ve Eğitim.Ankara.2013
Özgüven, İbrahim Ethem.Psikolojik Testler .Nobel Akademik Yayıncılık.Ankara, 2012
Öner , Necla. Türkiye'de Kullanılan Psikolojik Testlerden Örnekler.Boğaziçi Üniversitesi Yayını.İstanbul.2012