Epilepsi (Sara) Hastalığı

Epilepsi, bir beyin hastalığıdır. Bir grup beyin hücresinin normalden farklı bir şekilde çalışması sonucu kişinin bilincinde, hareketlerinde ya da davranışlarında ortaya çıkan kısa süreli değişikliklerdir. Epilepsi bir ruh hastalığı değildir. Epilepsi, belirgin klinik özelliği olan, zaman zaman gelen ve bilinç kaybı, şiddetli sarsıntı ve kasılmayı içeren nöbetleri olan bir hastalıktır. Epilepsi nöbeti, sinir sistemindeki anormal bir elektrik deşarjının ortaya çıkardığı bir durumdur.

Genel olarak; hayatın ilk yıllarından itibaren epileptik nöbet geçiren çocukların zeka seviyeleri düşük olabilir; ancak epileptik kişilere yapılan zeka testleri, genellikle normal zekayı göstermektedir.

Epileptik çocuklarda, aşırı hareketlilik, dikkatlerini belirlini bir şey üzerinde toplayamama, kolayca tahrik olup, saldırgan davranışlarda bulunma görülebilir.

EPİLEPSİNİN NEDENLERİ:

1. Epileptik vakarlın yaklaşık yarısında neden bilinmemektedir. Buna dyopatik Epilepsi denilmektedir. Kalanlarda ise semptomatik yani nöbetlerle bilinen veya tahmin edilen bir beyin hasarının yol açması gibi birçok nedenle epilepsi oluşabilir.

2. Doğuştan gelen hastalıklar; kromozom hastalıkları, yapım maddeleri ile ilgili değişiklikler içeren metobolik hastalıklar bazı enzim eksiklikleri gibi doğuştan gelen nedenlerdir.

3. Gebelikte bebeğin beyin gelişimini etkileyen mikrobik hastalıklar, annenin ilaç ve alkol alımı

4. Doğum sırasında meydana gelebilecek beyin zedelenmesi, kanaması ve beynin oksijensiz kalması

5. Doğum sonrası menenjit, beyin iltihabı

6. Kazalara bağlı beyin zedelenmesi, beyin tümörleri, uzun süren ateşli havaleler (beyin haşlanması)

EPİLEPSİ NÖBET TİPLERİ:

A.BÜYÜK NÖBET: Kasılma-çırpınmalı bir nöbettir. Tüm beynin ani, aşırı bir elektrik boşalımı ile sarsılması sonucu oluşur. Bu sıklıkla havanın akciğerden ani olarak dışarı atılması nedeniyle kaba bir çığlık oluşur. Şuur kaybı ile birlikte tüm vücut kaslarını içeren bir sarsıntı ve kasılma görülür. Hasta dilini ısırabilir, altına kaçırabilir, ağzından köpük gelebilir, solunum yüzeyselleşebilir hatta durabilir. Bu nedenle deri rengi mavi-mora döner, gözler kayar. Nöbet 1-5 dakika içinde kendiliğinden sonra erer. Bir süre dinlenildikten sonra normal yaşama dönülür. Bütün epileptik çocuklarda olmamakla birlikte, kişiye büyük nöbetin başlamakta olduğunu uyandıran hisse “AURA” denir. Nadir olarak önlem alınabilir

Kurumunuza ait program, modül sınırlamalarını siz değil, otomasyonunuz takip etsin.

B. KÜÇÜK NÖBET: Birkaç saniye süren bilinç kaybı vardır. Sıklıkla çocuklarda görülür. Bu tip nöbet geçiren çocukların bir an için etrafı ile ilişkisi kesilir; fakat düşmeden ya da kas kontrolünü kaybetmeden hemen kendilerine gelirler. Bu nöbetler o kadar çabuk olurlar ki, kendisi hatta etrafındakiler bile çoğu zaman hissedemeyebilirler. Ebeveynler ve öğretmenler sıklıkla çocuğun dikkatsiz olduğunu veya hayal aleminde olduğunu düşünürler. Bazen bu nöbetlerle birlikte göz kırpma, çiğneme hareketi, baş döndürme, kolları sallama da olabilir. Küçük nöbet, büyüğe oranla daha sık; fakat daha hafif olur. Çocuk büyüdükçe bu nöbetler kendiliğinden ortadan kalkar.

C. PSİKOMOTOR VEYA TEMPORAL LOB NÖBETLERİ: Nöbet sırasında kişi trans halindeymiş gibi görülür. Bu nöbeti geçiren kişi düşmez ve bilincini kaybetmiyor gibidir. Nöbetler 1-2 dakika sürer; ancak tamamen kendine gelmesi zaman alabilir. Bir şey hatırlamaz. Daha çok gençlerde ve erişkinlerde görülür

D. BASİT PARSİYAL YA DA JACKSONIAN NÖBETİ: Bu tip nöbette kişi kendindedir; fakat hareketlerini kontrol edemez. Çocuklarda bu nöbete rastlanmamaktadır.

Birçok kişide nöbeti başlatan belli bir neden ortaya konmaz. Bazı kişilerde nöbetler sık aralıklarla yanıp, sönen ışıklarla; kimilerinde ise TV seyrederken resimlerin kayması ile veya kişinin aç, yorgun olması ve nöbetleri için kullandığı ilaçları unutması ile nöbetler oluşabilir.

ANNE VE BABALAR NE YAPMALIDIR?

· Epilepsi tedavisi gören çocuğa neden ilaç aldığı açıklanmalıdır.

· Anne- baba bu konuda bilgilendirilmelidir. Onlara bu hastalığın utanç verici olmadığı anlatılmalıdır.

Performans Takip Formu (PKT) eğitmenleriniz internet üzerinden girsin, siz sadece çıktıları alın.

· Epileptik çocuğa, diğer çocuklardan farklı olmadığı hissettirilmelidir.

· Ailedeki diğer çocuklar kardeşlerinin epilepsi olduğunu ve nöbet geçirebileceğini bilmelidir.

· Tehlikeli durumların dışında spor yapabilir. Nöbetlerin kontrolün altında olmasıyla yüzebilir.

· Epileptik çocuklar, arkadaşlarından uzak tutulmamalıdır. Aksine oyun ve grup arkadaşlığına teşvik edilmelidirler.

· Çocuğun diğer insanlarla epilepsisini gerektiğimde rahatça konuşmasına yardımcı olunmalıdır. Böylece çocuk, epilepsisini hayatının bir parçası olarak görecektir.

1.On Dokuz Mayıs Üniversitesi Psikoloji Bölümü Ders Notları "Uyumsuz Çocuklar Psikolojisi"
2.ÖZSOY,Yahya;ÖZYÜREK Mehmet;EPİPEK Süleyman;Özel Eğitime Giriş ;KARATEPE YAYINLARI,Mayıs 1998