02-08-2014 |

hazır bulunuşluk

07-03-2014

özel çocuk sahibi ebeveylerin yıllardır _onca açıklanmasına rağmen_

takılı kaldıkları (anlamamakta ısrar ettikleri) destek eğitimde temel prensip olan

hazır bulunuşluk düzeyi dediğimiz bir açmaz var.

Nedir bu hazır bulunuşluk düzeyi? Yenilir mi içilir mi?

Neden profesyonellerce sürekli gündemde tutulan bir konudur?

Literatürde temel prensiplerden biri olmasına rağmen neden hep es geçilmektedir?

Destek eğitim platformunda bunu biraz irdelemek gerekli...

öncelikle eğitim aşamalarında -hiyarerşik olmamakla birlikte- bir sıralamadan bahsedelim.

kazanımların sıralanmasında edinim, akıcılık-kalıcılık,genelleme,otomasyon süreçleri mevcuttur.

Bu süreçler her bir hedef için ayrı ayrı uygulanan öğrenme-öğretme basamaklarıyla oluşturulur.

Bu basamaklar eşleme-taklit, kavram, kural ve nihayet problem çözme aşamalarından oluşur.

Buraya kadar beceri ve kavram öğretiminde herhangi aykırı durum ya da bir sorun yoktur.

Zaten hiçbir disiplin kendi içinde çelişebilecek teorileri kuram olarak karşımıza çıkarmaz.

Şimdi;

mimari ve veya mühendislik anlamda somutlaştırırsak her inşaa planında tasavvur edilen

yapının çeşitli özelliklerine göre bir temeli olmak zorundadır. Bu temel, hedefe ulaşıldığında

toprağın altında kalır.Görünen kısmın bu temel sayesinde karşımızda olduğu çoğu zaman aklımıza gelmez.

Zaten bu, profesyonel bakış açısı sözkonusu değilse yapının son hali ve işlevselliği dışında 

üçüncü şahısları bağlamaz.Asıl sorun bu projektif hedefin gerçekleşmesinde altyapının yeterli olması bağlamında

tasarımcı-uygulamacı-proje üçgenindedir. Hele hele de inşaa edilenin, soyut davranış kazanımlarının

somut göstergelere devşireleceği destek eğitim sözkonusu ise yandı gülüm keten helva..

Bireysellleştirilmş Eğitim Proğramını(BEP) kolayca hazırlayın.
Ebeveyn çocuğunu bize getirir ve sorun olarak baktığı öznel durumu anlatır:

Çocuğumun hiçbir sorunu yok, bi konuşamıyor...

Herşeyi yapıyor ama bi derslerinde sorun var...

Okuma-yazma konusunda geri kaldı....

Hiç derslerine çalışmıyor, biraz çalışsa başaracak....

Doktor otizm dedi ne zaman iyileşir(?)

Ne zaman konuşur.v.sv.s

duyu bütünleme dediler...Siz bu alanda çalışıyormusunuz...

Dil ve konuşma terapistiniz var mı?

Dil ve konuşma terapisi alması gerekiyormuş.

İyileşir mi?

Okuldaki akranlarına nasıl ve ne kadar süre içinde yetişir?

Biz evde ne yapaliriz..

Annesi-babası çok yüz veriyor..

Dedesi müdahele ettirmiyor..

Ben araştırdım şöle olması gerekiyormuş.....Şurda

at terapisi,burda bilmem ne terapisi varmış bize faydası olur mu...

Bunları çoğaltmak mümkün..

Ebeveyn genelde bi sorun tespit etmiş ve veya buna inanmış çözüm talep etmektedir..

Bu talebi doğrultusunda da ya sabırsız bir tutum sergilemekte ya da profesyonel destek 

almak için geldiği uzmana direkt işini öğretmeye kalkışmaktadır.

Hiperaktivite,yaramazlık,söz dinlememe, dikkat eksikliği gibi birkaç terim de okumuş veya duymuştur ki

aslında kendi kısır döngüsünü yaratır. Bu yüzden de meslek etiğini bi kenara bırakmış -sözüm ona uzmanlar

tarafından maddi manevi sömürülür..

Çoğunlukla duymakı istediklerini söyleyenlere karşı açık çekleri vardır.

Bazen de kapı kapı dolaşma sendromuna girer. Hacı-hoca beklentilerine de yapışabilir.

İnanmasa da her türlü çözüm yolunu acabalarla arar,uygular para ve zaman harcar.

Tabi olarak bu davranışlarıyla hiçbir hedefine ulaşamamayı şiar edinecektir.

İstikrar prensibi tamamen silinmiştir..

Bireyin hedef kazanımları için olmazsa olmaz alt yapı unsurları gözönünde tutulmadığı için

Öğrenci ve Veli bilgilerinin kolayca takip edin.
bataklık yerine sineklerle uğraşılır.

Gelişim aşamaları bir merdivene benzer. Bir sonraki basamak için ayağınız daima bir önceki basamakta olmalıdır.

İşte hazır bulunuşluk tam da budur.Hangi gelişim aşamasını hedeflerseniz önce alt yapısının gereklerine bakmak zorundasınız demektir.

Psikomotor gelişimin gerekli düzeyde olmadığı onca birey heba olur gider.

Sosyal altyapısının oluşmadığı ortamlarda kalmak zorunda bırakılan bireyler

sonunda farklı ve daha vahim olan içe dönüşüklük tabloları çizmeye başlarlar.

NE YAPILMALI?

1. Bireyin görünen probleminin asıl temel kaynakları tespit edilmeli:

Bireyin farklılıklarının normal gelişim aşamalarından hangisinde takıldığı bulunmalıdır. Söz gelimi birey konuşamıyor.

Psikomotor gelişiminde sorun var mı? Ritm bozukluğu, duyu organlarında tıbbi bozukluk 

ve veya sosyal çevre negatifliği var mı bakılmalıdır.Taklit,eşleme ve öğrenmeyi öğrenme durumu 

nedir değerlendirilmeli ve en alt basamaktan destek verilmelidir.

Bir başka deyişle iki el ve iki ayağın istenilen düzeyde kullanılabilirliği olmayan bireye bisiklet sürme becerisi

öğretmeye kalkışılmamalıdır. Çünkü bisiklet sürme becerisinin hazır bulunuşluk düzeyi (ön beceriler) denge,ritm becerisi ve duyusu,

görme becerisi,alt ve üst extremilerde sorunsuz (el-ayak kullanımı)işlevsellik,lateralleşme ve nihayet öğrenme istekliliğidir.

Bu alt yapı ögelerinden birinde dahi bir aksaklık varsa hazır bulunuşluk düzeyi oluşmadığından

yapılacak tüm uygulamalar berhava olacaktır.

2.Birey için hazırlanılan eğitim öğretim ve gelişim planına sadık kalınmalı istikrar gösterilmelidir:

Ya şundadır ya bunda yaklaşımı ile en değerli unsur olan zaman heba edilmemeli yavaş da olsa gelişimin sürdürülebilirliği sağlanmalıdır.

Öğrenci, veli, verilen eğitimler, kesilen faturalara ait ayrıntılı istatistik çıkartın.
Kapı kapı dolaşma sendromuna kapılıp asıl hedeften uzaklaşmak manasız olacaktır.

3.Bireyin öncelikle anne babası olunmalı:

ebeveyn asli görevini unutup öncelikle eğitimci,psikolog v.b rollerine soyunmamalıdır.

Hem normatif değerleri hedef alıp hemde anormal koşullar yaratmanın anlamı yoktur.Normal olan öncelikle

anne baba olmaktır.Normatif değerler açısından sorunsuz addedilen bireye nasıl anne babalık apılıyorsa

farklı olan bireye de aynı yaklaşım gösterilmelidir.

4.Olumlu veya olumsuz her davranışın sonradan öğrenilmiş davranışlar olduğu UNUTULMAMALIDIR.

Küçük bir mizansen:

Anne yemek yapmakta ve birey annesinin eteğini çekiştirerek çeşitli yansımalarla 

kendisine ilgi göstermesini talep etmektedir.

Anne: Oğlum-kızım ya biraz rahat bırak beni yemek yapıyorum bak.git oyuncaklarınla oyna, televizyon izle..

bi dur ya...v.b

Çocuk salona geçer.Herhangi bir eşyayı kaldırıp cama-vitrine atar.Şangırtı kopar.

anne işini bırakır ve koşarak gelir:

-oğlum-kızım naptın sen!

Çocuk neyi öğrendi?

ilgi çekmenin bir yolunu buldu ve öğrendi.

Oysa çocukların duygu durumları bipolardır.Şayet anne onu olaya katarak isteminin yön değiştirmesini

sağlayabilir ve olması gereken davranışı pekiştirebilirdi.

5.Bize göre ceza olan davranış biçimlerinin yine dışardan öğrenilmiş

ödüllere dönüşebildiği es geçilmemelidir.

Anadolu'da dayak arsızı deyiminin varlığı bu şekilde oluşmuştur.

Dayak beklenilen ilginin yerini almış ve daha fazlası talep edilmeye başlanmıştır.

6.Jargon dil ve sosyal yaşam ortamları yaratılmamalıdır.

Sadece aile içinde anlaşılabilen sözel iletişim ve rutinlerin genel anlamda edimsel kazanımlar

olamayacağı da unutulmamalıdır.İletişim becerilerinin genel geçer olarak kazanılması esastır, 

Öğrenciye verilen eğitim modüllerinin sınır kontrolü otomatik yapın.
bireyin altın da olsa bir koza içinde hapsedilmesi onu yok saymaktan farksızdır.

7.profesyonel destek talepleri kendi vijdanımızı rahatlatmak amacıyla yapılan kaçışlar olmamalıdır.

Elimden ne geliyorsa yaptım, saçımı süpürge ettim,yediği önünde yemediği arkasında

en pahalı yöntemlerden bile kaçınmadım yaklaşımı bizi çözüme götürmez.

8.Beklentilerin abartıldığı veya sıfırlandığı durumlar bireyi tamamen içe dönüklüğe zorlar,

Bu duygunun hissettirildiği birey tamamen kapalı kutuya dönüşebilecektir.

EZ CÜMLE FARKLI BİREYLER İÇİN YAPILACAK UYGULAMALARIN ÖN KOŞUL BECERİ VE BİLİŞSEL GELİŞİM HAZIR BULUNUŞLULUĞU

GÖZARDI EDİLMEMELİ VE EBEVEYNLER PROFESYONEL DESTEK TALEPLERİ İÇİN DE

YUKARIDA BAHSETTİĞİMİZ NOKTALARDA HAZIR BULUNUŞLUKLARINI SAĞLAMALIDIRLAR,

 

Yorumlar (0)

Henüz yorum yapılmadı
Üyelik Gerekli

Yorum yapanları görebilmek ve yorum yapabilmek için üye girişi yapmanız gerekmektedir.

Zihinsel Engelliler Öğretmeni

Ücretsiz İş İlanı
Özel eğitim ve sağlığın ortak paydası olan Rehabilitasyon.com adresinin sektöre özel iş veren ile iş arayan arasında ne kadar iyi bir köprü olduğunu görebilmeniz için çok kısa süreliğini ÜCRETSİZ bir İş İlanı verebilirsiniz.
Yenilenen EÇOP'u Denediniz mi?
Engelli Çocuklar Otomasyon Programı (EÇOP) yenilendi, Demo indirip anında, MEBBİS'den bilgilerinizi yükleyerek hemen kullanmaya başlayabilirsiniz.
ÜCRETSİZ demoyu hemen indirin ve yükleyin.
  • SINIRSIZ Kullanıcı ve Öğrenci
  • Veritabanı sunucu hizmeti
  • Uzak sunucuya otomatik yedekleme
  • E-fatura entegrasyonu
  • Web tabanlı (mobil uyumlu) veya Masaüstü kullanımı
  • MEBBİS otomatik veri alma ve aktarımı
  • Tüm formların otomatik hazırlanması
  • Yılsonu değerlerlendirme işlemlerinin tek tuşla yapılması
  • Faturaların otomatik üretilmesi ve hatasız MEBBİS'e aktarılması
  • Online teknik destek imkanı
  • Pratik ders yazılabilmesi
Eleman mı Arıyorsunuz?

Kurumunuzda çalışacak personele mi ihtiyacınız var?

Artık bunları dert etmeyin! Hemen bir iş ilanı ver, gelen başvuruları incele, birkaç görüşme yap ve uzmanla çalışmaya başla. Hepsi bu...