Çocuklarda Özgüven

Çocuklar, yeteneklerini, ilgilerini geliştirdikçe, başarıya dair fırsatlar elde edip başarmayı denedikçe ve karşılaştıkları güçlüklerle başetmeyi öğrendikçe özsaygıları artar ve özgüven oluşur.

Özgüven, bireyin bir şeyleri yapabilme, bir işe başlayabilme, tamamlayabilme, başarabilme ve topluma olumlu katkı sağlayarak kendini faydalı hissetme becerisine duyduğu inançtır.

Elbette ki çocuk bunları tek başına halledemeyecektir. Özsaygının oluşumunda en önemli etkenlerden biri destekleyici aile ortamıdır.

Çocuğun özgüveni güven duyduğu ve uyumlu sevgi ilişkilerinin bulunduğu bir ortamda gelişir.

Çocuğun karşılaştığı her türlü güçlük, çocuğun özgüveninin oluşumunda önem taşır.

Problemler yetişkinler tarafından bir fırsat olarak görülmeli ve çocuklarını problemi çözme, güçlüğün üstesinden gelme konusunda desteklemelidir.

 Problem çözme becerisi, özgüven oluşumundaki en önemli noktalardan biridir.

Problemin üstesinden gelebildiğini ve başardığını gören çocuk başka bir ortamda benzer problemlerden kaçmayacak, üstesinden gelmek için çaba sarf edecek,başarma konusunda kendine inanacak ve güvenecektir.

örneğin koltuğun altına sıkışmış bir oyuncağını almaya çalışan çocuğunuza yardım isteyip istemediğini sorarak veya ‘İstersen sana yardımcı olabilirim’ diyerek, onay aldıktan sonra hafifçe koltuğu kaldırarak veya çekerek problemini çözmesine destek olabilirsiniz. Ardından “İşte başardın” diyerek çocuğunuzun bu işi yapabildiği konusunda kendisine güven duymasına olnak sağlayabilirsiniz.

Öğrenci ve Veli bilgilerinin kolayca takip edin.

Oysa oyuncağı koltuğun altından siz alıp çocuğunuzun eline verirseniz, çocuğunuz bunun tek başına çözemeyeceği bir problem olduğuna inanır, bnzer bir sorunla karşılaştığında denemeye dahi yeltenmez ve sizden yardım ister veya ağlamaya başlar. Oysa ypamayacağına inanmasının nedeni sizin ona öyle hissettirmiş oluşunuz. Bu şekilde ortamlarda çocuk yetişkini problemi çözebilecek tek kişi olarak görür.

Çocuğunuzu bir problemi çözme konusunda yüreklendirirseniz, onun başarmasına fırsat vermiş olursunuz. Bu çocuğunuzun  özgüvenini geliştireceği gibi sorunlarla başetmesini de öğretir.

 Problemi siz çözerseniz, bunun çocuğunuza bir katkısı olmaz. O an için problemi ortadan kaldırırsınız. Yetişkinler genellikle sorun istemezler. Çocukları her ağladığında onu problemi çözme konusunda yönlerndirmek ve desteklemek yerine yapmayı denediği şeyi hemen kendileri yapıverirler. Fakat bu çocuğunuzun özgüveninin oluşumuna zarar verir. Destekleyici ortamlar yaratın!

Çocuklar araştırmaya, öğrenmeye ve problem çözmeye heveslidirler.

Çocuğunuzun niyetini ifade edip gerçekleştirebileceği etkin ortamlar yaratın.

Ne yapmak istediğini ve bunu nasıl başarabileceği hakkında ve problemin çözümü üzerine konuşmasına fırsat vererek problem çözmeye heveslendirin. Hatta problemin çözümü üzerine beraberce kafa yorun.

Diyelim ki çocuğunuz ulaşamayacağı bir yerde bulunan meyveyi almak için zıplıyor ama boyu yetişmiyor. Masanın örtüsünü çekiyor ve siz kızıyorsunuz ve o da ağlamaya başlıyor. Bu durumda kızıp istediği meyveyi eline vermek yerine, Ne istediğini sorun. Ve bunu elde etmek için ağlamasının bir çözüm olmadığını söyleyin. “Beraber çözüm bulmaya ne dersin. Ne yapabiliriz  onu almak için” diye çözüm bulması konusunda yüreklendirin.

Performans Takip Formu (PKT) eğitmenleriniz internet üzerinden girsin, siz sadece çıktıları alın.

“İstersen su tabureyi kullanabilirsin.” şeklinde yönlendirmeler yapabilirisniz. Veya onun bulduğu çözüm üzerinden konuşabilir yönlendirmeler yaparak veya ufak yardımlarda bulunarak  istediği meyveyi almasını sağlayın.

Siz çocuğunuza sadece yardımcı olmuş, o ise bir şeyi tek başına başarmanın mutluluğunu yaşamış olacak.

Benzer bir durumda ağlamanın çözüm olmadığını bilecek ve çözüm bulma becerisi gelişecek.Siz de çocuğunuzun özgüveninin oluşmasına katkıda bulunmuş olacaksınız.

 Çocuğunuzun yetkinliklerini hissetmesi için uygun ortamlar yaratın:

Kendisi çözüm ürettiğinde ve sonuca ulaştığında kendisine olan güven duygusu artacaktır.

Çocuğunuzu yüreklendirin. “Bunu başarabileceğini biliyorum”, “Başarabileceğini biliyordum aferin sana” gibi onu yüreklendirici ve güvendiğinizi hissettirecek cümleler kurun. Sizin ona güvendiğinizi bilmek, çocuğunuzun başarma arzusunu artırır.

 Problem oluştuğunda yargılayıcı olmayın!

Kendi başına bardağına su koyarken döken çocuğunuza “Zaten hep birşeyleri döker saçarsın” demeyin.!!

Çocuğunuza masaya dökülen suyu silme sorumluluğunu verin. Bunu başarabilir. Ardından da “Şimdi tekrar deneyebilirsin. Bu kez başarabileceğini düşünüyorum” diyebilir veya “Üzülmen gerek yok masaya dökülen suyu silebilir ve ardından tekrar deneyebilirsin.Eminim bu kez daha iyisini yapacaksın” diyebilirisiniz.

Gerçekten de daha iyisini başaracağından emin olun.

Çocuğunuzun özgüveninin oluşumundaki en büyük etken bilinçli birer anne baba olarak onları yüreklendirmek ve onlara güvenmektir.

Çocuklarınızın duygularını konuşun,değer verin ve kendinizinkileri paylaşmaktan kaçınmayın. Onların hissettiklerine değer verdiğinizi bilmek çocuğun özgüveninin oluşmasında önemlidir.

Öğrenciye verilen eğitim modüllerinin sınır kontrolü otomatik yapın.

Çocuğunuza duyduğunuz sevgiyi çocuğunuzun davranışları üzerinden asla şarta bağlamayın. Onu her koşulda seveceğinizi bilmesi önemlidir. Yanlış bir davranış yaptığında artık onu sevmeyeceğinizi veya daha az sevdiğinizi söylemeyin.

Çocuğunuzu başka çocuklarla veya kardeşiyle kıyaslamayın. Onun tek ve farklı olduğunu, eşsiz bir kişi olduğunu ve kimseye benzemesi gerekmediğini unutmayın.

Siz onu başkalarıyla kıyaslamazsanız, büyük oranda o da kendisini kıyaslamayacak ve başkaları gibi olmaya çalışmayacaktır.

 Kendisiyle barışık bir birey özgüveni tam bireydir.  

Bilgilerin faydalı olacağını umarım.